Ngay từ năm 2016, một nhóm các chuyên gia dinh dưỡng và học giả ở Trung Quốc đã tiến hành đánh giá bằng chứng của 64 tài liệu nghiên cứu khoa học có liên quan trong và ngoài nước và nhận thấy rằng: Tăng cường ăn cá có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ, đồng thời có thể giảm nguy cơ mất trí nhớ, rối loạn chức năng nhận thức và thoái hóa do tuổi tác.

Lợi ích của việc ăn cá là gì?

Cá có thớ cơ ngắn, ít protein kẽ (thường gọi là gân thịt), nhiều nước nên mô mềm và dễ tiêu hóa hơn các loại thịt gia súc, gia cầm khác.

Cá là nguồn cung cấp dồi dào chất đạm, vitamin B và các khoáng chất khác nhau cần thiết cho cơ thể con người, hàm lượng chất đạm và chất béo rất khác nhau tùy theo loại cá, độ tuổi, độ béo và mùa khai thác.

Nói chung, hàm lượng protein của cá là 15-22%, hàm lượng chất béo của cá tương đối thấp, chỉ 1-10%, và chứa nhiều axit béo không bão hòa. Một số loại cá giàu axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic ( DHA) có tác dụng nhất định trong việc ngăn ngừa rối loạn mỡ máu và các bệnh tim mạch.

Cá chứa một lượng nhỏ vitamin và khoáng chất, cá là nguồn cung cấp vitamin A và D quan trọng cho cơ thể con người, cũng như là một nguồn cung cấp vitamin B2 dồi dào.

Đặc điểm giàu canxi và giàu i-ốt của nhiều loại cá là điểm mạnh không thể so sánh của các loại thịt khác.

Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu về tác động của các mô hình chế độ ăn uống khác nhau ở các vùng khác nhau đối với kết quả sức khỏe đã chỉ ra rằng: Những người ăn nhiều cá và thủy sản trong chế độ ăn Địa Trung Hải thì tỉ lệ người thừa cân và béo phì, tiểu đường loại 2, đột quỵ là thấp.

Tất nhiên, đặc điểm chế độ ăn uống của những khu vực này cũng bao gồm các yếu tố chế độ ăn uống hợp lý như nhiều trái cây và rau quả, tiêu thụ thường xuyên sữa và các sản phẩm từ đậu nành, lượng ngũ cốc, thịt và gia cầm thích hợp, nấu ăn nhạt và ít muối.

Theo Báo cáo Nghiên cứu Khoa học về Hướng dẫn Chế độ Ăn uống cho Người dân Trung Quốc (năm 2021), nghiên cứu gánh nặng bệnh tật toàn cầu cho thấy năm 2017, khoảng 3,1 triệu người dân Trung Quốc tử vong do chế độ ăn uống không hợp lý, bao gồm cả cá và tôm không đủ. 

Dựa trên điều này, người ta kết luận rằng “cứ ăn 100 gam cá mỗi ngày, nguy cơ đột quỵ có thể giảm 14%”.

Vì vậy, theo quan điểm này, cá được liệt vào danh sách một trong những thực phẩm được khuyến khích chính cho sức khỏe.

Có phải càng ăn nhiều cá càng tốt?

Dưới góc độ an toàn thực phẩm, không phải là ăn càng nhiều cá, hải sản thì càng tốt! Khi 12 quốc gia trên thế giới có các loại cá được khuyến nghị riêng, thì lượng cá được khuyến nghị là khoảng dưới 300g mỗi tuần.

 

Lý do là bởi cá dễ bị ảnh hưởng bởi tác động của môi trường sống, và các kim loại nặng có thể được tích tụ trong cơ thể cá thông qua quá trình tích lũy sinh học và phản ứng hóa sinh của chuỗi sinh học. Nếu kim loại nặng thủy ngân tích tụ trong vùng nước mà cá sinh sống, vi khuẩn trong nước sẽ chuyển hóa thủy ngân thành một dạng có độc tính cao là Methyl thủy ngân.

Vì vậy, bạn nên ăn cá điều độ chứ không phải ăn càng nhiều càng tốt.

Làm thế nào để ăn cá đúng cách?

Trước hết phải có nguyên tắc khi ăn cá, chế độ ăn thường xuyên, vừa phải, đa dạng. Tốt nhất nên ăn cá 1-2 lần/tuần, không quá 300gr/ tuần. Bên cạnh đó còn cần ăn các loại thịt gia cầm khác, trứng, sữa, hạt đậu nành tăng cường ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc.

Thứ hai, không chọn những con cá quá to, cá nước sâu. Bởi vì cá ở đầu chuỗi thức ăn của cá hoặc cá càng ở vùng nước sâu thì hàm lượng thủy ngân trong cá càng cao.

Nếu có thể, bạn có thể chọn cá thu, cá hồi, cá mòi, cá bơn, cá cơm, cá ngừ, ... Những loại cá này không chỉ có mức tích lũy thủy ngân tương đối thấp mà còn có hàm lượng EPA và DHA cao.

Thứ ba, đừng bị ám ảnh bởi câu nói ăn cá sống, cá tự nhiên, hoặc cá sống sẽ bổ dưỡng hơn. EPA và DHA trong cá biển sâu đông lạnh và đóng hộp được tiêu chuẩn hóa trong đánh bắt, vận chuyển, chế biến và bảo quản sẽ không giảm. Tuy nhiên, ăn cá sống không thể tránh khỏi việc nhiễm vi khuẩn gây bệnh và các chất độc hại, cũng như không thể đảm bảo việc thưởng thức hải sản an toàn, vì vậy bạn nên thận trọng khi ăn sashimi và sushi.

Moon/Theo Sohu