Tăng cảm giác thai nghén

Theo một nghiên cứu mới đây của dự án PAVE tại Việt Nam về bạo lực sức khỏe sinh sản từ góc nhìn văn hóa – xã hội, nghiên cứu quốc gia về bạo lực đã chỉ ra 58% phụ nữ bị bạo lực ít nhất một lần trong đời. Thai phụ là nhóm dễ bị tổn thương bị bạo lực dao động từ 2-57%.

Một nghiên cứu của dự án PAVE tác động của bạo lực với sức khỏe sinh sản được thực hiện tại huyện Đông Anh, Hà Nội từ năm 2014 - 2016 cỡ mẫu nghiên cứu 1.337 phụ nữ mang thai. Kết quả thực hiện nghiên cứu khá bất ngờ 1/3 số phụ nữ khi tham gia nghiên cứu đã trải qua ít nhất một hình thức bạo lực do chồng trong quá trình mang thai (35,2%). Trong quá trình mang thai phụ nữ chịu bạo lực về tinh thần là phổ biến (không được quan tâm, chăm sóc…). Gần 10% phụ nữ trải qua bạo lực tình dục và 3,2% phụ nữ bạo lực thể xác trong mang thai.

Chồng thờ ơ, bị từ chối, bị chồng kiểm soát mối quan hệ bạn bè người khác giới là được xếp vào nhóm bạo lực tinh thần. Chồng bắt ép quan hệ tình dục, bắt buộc phải giúp chồng giải quyết sinh lý cũng là một trong những hình thức bạo lực về tình dục. 

Bạo lực tinh thần khi mang thai tăng nguy cơ trầm cảm thai kỳ và sau sinh của người phụ nữ.

Ths. Nguyễn Hoàng Thanh, Đại học Y Hà Nội cho hay, “Phụ nữ bị bạo lực trong thai kỳ không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe của thai phụ mà còn ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ sơ sinh. Phụ nữ bị bạo lực thể xác trong khi mang thai sẽ có nguy cơ sinh con nhẹ cân và sinh con non từ hơn 3 lần khi so sánh với phụ nữ không bị bạo hành về thể xác. Phụ nữ mang thai gặp phải các vấn đề bạo lực sẽ làm gia tăng tình trạng thai nghén ví dụ, nôn nhiều, đi tiểu dắt, đau bụng phần dưới…”.

Các nghiên cứu trên thế giới còn chỉ ra người mẹ khi mang thai bị bạo hành khiến cho việc sản xuất các hóc môn nuôi dưỡng bào thai sẽ bị ảnh hưởng. Mẹ thường xuyên mang tâm trạng sợ hãi làm ảnh hưởng tới sự phát triển của em bé ở trong tử cung, quá trình phát triển liên tục của đứa trẻ dễ gặp những tổn thương về hệ thần kinh và não bộ.

Ths. Trần Thơ Nhị, Viện đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng thì cho rằng phụ nữ bị bạo hành trong thai kỳ sẽ tăng nguy cơ trầm cảm trong thai kỳ và sau sinh. Phụ nữ bị bạo lực thể chất có nguy cơ trầm cảm cao gấp 6 lần trong thời kỳ mang thai và nguy cơ trầm cảm cao gấp 3 lần sau sinh.

Nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh 10% phụ nữ mang thai và 13% phụ nữ sau sinh con lần đầu gặp phải các vấn đề về sức khỏe tinh thần phổ biến là trầm cảm. Trầm cảm trước và sau sinh sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của mẹ và em bé. Nguy hiểm nhất là thai phụ tự tử, trầm cảm sau sinh có thể khiến người mẹ tự giết con hoặc tự tử.

Áp lực có con trai hình thức bạo lực tinh thần với người phụ nữ

Ths. Nguyễn Hoàng Thanh phân tích áp lực giới tính từ chồng là một trong những hình thức bạo lực về tinh thần lớn với người phụ nữ. Người phụ nữ khi mang thai giới tính không mong muốn bị chồng không quan tâm, hay chỉ trích, bỏ mặc…  là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh trầm cảm sau sinh.

Sau sinh, phụ nữ bị suy giảm đột ngột nội tiết tố estrogen khiến cho tâm trạng người phụ nữ dễ bị thay đổi. Quá trình sinh mất nhiều máu khiến cho cơ thể người phụ nữ dễ bị rối loạn về chuyển hóa cũng tác động tới tâm trạng. Nhân tố quan trọng nhất là những người phụ nữ sinh con có giới tính không như mong muốn của chồng sẽ không nhận được sự hỗ trợ của chồng. Tất cả các yếu tố đó khiến cho người phụ nữ sẽ dễ bị rơi vào trầm cảm cao hơn rất nhiều các nhóm phụ nữ sau sinh khác.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, tăng cường mối quan hệ của phụ nữ với gia đình họ (bố mẹ đẻ) có thể làm giảm mức độ tổn thương do bạo lực từ người chồng gây ra. Công bằng phân chia tài sản, đất đai giữa con trai và gái, để giải quyết gánh nặng cho phụ nữ khi phải đối mặt với ly thân, ly hôn. Phụ nữ cần được sàn lọc trầm cảm trước và sau khi sinh. Khi phát hiện phụ nữ bị trầm cảm do bạo lực từ chồng cần phải được tư vấn sức khỏe tâm thần.

Ngọc Minh