NSƯT Thanh Quý tên thật là Vũ Thị Quý, sinh năm 1958 tại Làng Yên Thái - Bưởi, TP Hà Nội. Bà đăng ký vào lớp diễn viên khóa 2 của Trường Điện ảnh Việt Nam (1973-1977), cùng các diễn viên Bùi Bài Bình, Minh Châu, Phương Thanh ... Tuy nhỏ tuổi nhất nhưng nghệ sĩ Thanh Quý được chọn vào vai chính sớm hơn các bạn cùng lớp.

Bén duyên với nghệ thuật nhờ… đi qua trường điện ảnh

Ngôi trường cấp ba bà theo học không xa là trường Điện ảnh Việt Nam. Vì vậy, mỗi ngày đến trường, bà đều có cơ hội đi qua đây. Một lần đi học cùng chị gái, một đạo diễn đã phát hiện ra vẻ đẹp trong sáng của cô bé 15 tuổi. Sau đó, bà đã vượt qua vòng thi tuyển và được đưa vào danh sách diễn viên điện ảnh khóa 2 (1973-1977), cùng một số tên tuổi sau này như NSƯT Phương Thanh, Minh Châu... Cô gái nhỏ tuổi nhất năm đó đã trở thành người đầu tiên đảm nhận vai chính trong lớp. Vừa bước chân vào trường, bà đã được đạo diễn Khắc Lợi mời tham gia bộ phim "Hai người mẹ". Tuy nhiên, sự non nớt trong diễn xuất buộc bà phải giao vai cho người khác. Sau thất bại đó, bà suy sụp đến mức đã có lúc nghĩ đến cái chết.

Thành công với những vai chanh chua, "bà trùm"

Trên truyền hình, nhiều khán giả ấn tượng với hình ảnh NSƯT Thanh Quý trong các phim "Đầm lầy bạc", "Bông hồng trên ngực trái" ... hay "Người phán xử" trong vai chanh chua, gai góc, NSƯT Thanh Quý trong vai vợ ông trùm Phan Quân. Bà là một người phụ nữ sắc sảo, nhưng hết lòng yêu thương chồng con. Tuy nhiên, bà "Nga béo" của "Thương ngày nắng về" lại "vực dậy" Thanh Quý điềm đạm, mẫu mực. Người chồng chết trẻ, phải một mình nuôi ba đứa con thơ với một người em trai cả tin, bà gồng gánh gia đình và dạy dỗ con cái nên người. Nhân vật bà Nga "béo" có những câu thoại ghi sâu vào tâm trí người xem, chẳng hạn "Nếu cuộc đời này mà dễ dàng thì con người ta không đến với thế giới này bằng tiếng khóc. Mẹ sống được đến bây giờ, thì con gái mẹ nhất định cũng sẽ sống được. Cứ yên tâm, có mẹ đây rồi"... Nhiều bà mẹ Việt đôi khi nhìn thấy bóng dáng của mình trong nhân vật bà Nga

"Bà mẹ quốc dân" với cuộc sống lẻ bóng tuổi xế chiều

Từng được đạo diễn chú ý nhờ ngoại hình nổi bật nhưng NSƯT Thanh Quý chưa bao giờ nghĩ mình là người đẹp. Từ nhỏ, bà đã tự nhận mình không giống một người phụ nữ bình thường, thường chú trọng đến hình thể và sắc đẹp. Tuy nhiên, làn da trắng ngần của bà khiến nhiều người cho rằng bà có gia thế tốt.

Có lẽ trong một số bộ phim, người ta sẽ thấy NSƯT Thanh Quý khoác lên mình hình ảnh lộng lẫy. Nhưng ngoài màn ảnh, bà là một người phụ nữ giản dị. Bà không ngại diện trang phục đơn giản, để mặt mộc khi ra ngoài. NSƯT Thanh Quý chỉ trang điểm cho gương mặt tươi tắn khi lên sóng.

Sự nghiệp hành công vang dội là vậy mà NSƯT Thanh Quý đã lục tuần vẫn lẻ bóng một mình. Bà tin rằng cuộc sống là một cơn bão và khi nó xảy ra bạn phải chấp nhận nó và can đảm để vượt qua nó.

NSƯT Thanh Quý kết hôn hai lần. Bà có một con gái với người chồng đầu tiên và có cháu ngoại. Cuộc hôn nhân thứ hai kéo dài 20 năm cùng họa sĩ Thành Cương, con trai của nhà văn Kim Lân Mỗi năm, NSƯT Thanh Quý nhận từ 1-2 vai diễn. Thời gian còn lại, bà đi du lịch cùng bạn bè.

Loan Mạc

Ảnh: Tổng hợp