Rất nhiều phụ huynh thắc mắc trong cùng một gia đình có 2-3 người con nhưng tính cách của chúng lại khác biệt hoàn toàn. Họ thường đặt ra câu hỏi vì sao trong điều kiện sống, môi trường giống nhau, cùng cách nuôi dưỡng nhưng lại có sự khác biệt đến vậy.

Vì sao anh chị em trong một gia đình lại có tính cách khác nhau?

Anh Hoàng (30 tuổi, sinh sống tại Hà Nội) cảm thấy ngạc nhiên về sự đối lập về tính cách giữa hai con trai của mình và đôi khi anh tự hỏi: "Làm sao cùng là anh em mà tính cách lại khác biệt đến vậy?"

"Con trai lớn của tôi là một cậu bé rất hiền lành. Con lúc nào cũng nghe lời, học giỏi, đam mê đọc sách, suy nghĩ kỹ càng và kiên nhẫn. Con thích sự ổn định, thích những nơi yên tĩnh, không ồn ào, luôn suy nghĩ trước khi nói nên rất ít khi gây ra lỗi lầm. Do tính cách đó, mọi thứ luôn được con lên kế hoạch cẩn thận, theo quy tắc. Nếu nhắc đến nhược điểm, có lẽ là cụ cậu không thích giao tiếp với người lạ, khó thích nghi và thường tự tách ra một mình.

Trong khi đó, con trai thứ hai lại hoàn toàn trái ngược, khiến vợ chồng tôi phải đối mặt với nhiều khó khăn. Anh bé thích những nơi ồn ào, thích những trò chơi mạo hiểm, thường nói gì thì làm đấy, làm người khác khó chịu. Dù bị nhắc nhở, con vẫn liên tục mắc lỗi. Vì mọi việc con làm đều dựa trên cảm xúc và sở thích thay vì lên kế hoạch trước. 

Đôi khi, sự khác biệt này khiến vợ chồng tôi cảm thấy rất khó hiểu. Từ khi còn nhỏ đến lớn, chúng tôi đã đối xử công bằng và bình đẳng với tất cả các con. Nhưng tôi vẫn cảm thấy phương pháp giáo dục phù hợp với một đứa con nhưng lại không phù hợp với đứa con kia", anh Hoàng chia sẻ.

Khi sự so sánh là điều không cần thiết

Rất nhiều phụ huynh gặp tình huống tương tự và thường thấy khó hiểu. Thực tế là, mỗi đứa trẻ sinh ra đều mang một cá tính riêng. Vì vậy khi áp dụng phương pháp nuôi dạy, bố mẹ cần dành thời gian quan sát và hiểu rõ tính cách của con.

Khi đề cập đến việc nuôi dạy con cái, cha mẹ cần dành thời gian để quan sát và thấu hiểu tính cách riêng của từng đứa trẻ. Dù có cùng chung một môi trường, bố mẹ hoàn toàn có thể sử dụng những phương pháp riêng biệt để chăm sóc và giáo dục con cái.

Tuy cha mẹ đều mong muốn con cái thăng hoa và xuất sắc, song việc so sánh như "Tại sao anh lại ngoan mà em thì không?" có thể gây ra cảm giác tự ti, lo lắng thậm chí giận dữ. Thỉnh thoảng, việc so sánh này không tạo động lực, còn gây phản tác động.

Cha mẹ cần nhớ rằng mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, có tư duy và sở thích riêng. Tất cả đều có những khả năng và đặc điểm riêng và cha mẹ nên luôn ủng hộ và tôn trọng những điều này.

Theo giáo sư Robert Plomin, môi trường gia đình và các yếu tố bên ngoài đều có ảnh hưởng đến tính cách của trẻ. Tuy nhiên, cách cha mẹ đối xử cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tính cách. Mặc dù phụ huynh có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển tâm hồn của con nhưng di truyền cũng đóng một phần quan trọng. Cha mẹ cần khuyến khích con trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Mỗi đứa trẻ có phong cách riêng. Điều này cần được tôn trọng và hướng dẫn cẩn thận từ cha mẹ. Dù có là anh chị em cùng cha mẹ, các con cũng sẽ khác nhau. Điều này cần được tôn trọng và chỉ dẫn kỹ lưỡng.

Tóm lại, cha mẹ cần tôn trọng sự khác biệt của con cái và giúp con phát triển dựa trên tiềm năng của bản thân. Quan trọng nhất, cha mẹ cần giải phóng bản thân khỏi áp lực và sau đó suy nghĩ kỹ về cách tiếp cận việc nuôi dạy con cái. Việc phụ huynh hỗ trợ, đứng bên cạnh và khuyến khích con phát huy tối đa khả năng riêng là điều quan trọng nhất.

Anh Đào (Tổng hợp)