Năm 2011, 24 hộ gia đình thuộc tầng lớp trung lưu không thích sống trong biệt thự. Họ góp 150 triệu nhân dân tệ để mua 8.000 mét vuông đất hoang và tạo ra một ngôi làng đặc biệt có tên là Oa (Đài Loan, Trung Quốc). Đối với họ, “nhà” không phải là một tòa nhà đơn lẻ, mà là một nhóm những người cùng chí hướng sống trong cùng một khu định cư. Vì vậy, ý tưởng "xây dựng một ngôi làng" xuất phát từ 2-3 người, sau đó dần dần lan rộng, và cuối cùng là 24 người trước khi bắt đầu.

Kiến trúc sư Hà Huyền Trân đã xây dựng ngôi nhà với khái niệm “năng lượng mặt trời”. Gần một nửa diện tích của làng được làm trang trại và những con đường mòn xung quanh. Không có đường nhựa hoặc đèn đường trong làng để cây xanh, thảm cỏ và cây cối phát triển tự nhiên. Trước khi thiết kế làng Oa, anh và nhóm của mình đã đến thăm các khu định cư cổ có lịch sử hàng trăm năm ở thượng nguồn sông Nanxi ở Ôn Châu. Các khu định cư này phát triển ven sông, nhà cửa xây dựng phù hợp với địa hình, nhà cửa nối liền nhau, dân làng sống mộc mạc, giản dị.

Quá trình xây dựng làng Oa mất tổng cộng 4 năm. Với một khu đất rộng như vậy, theo quan điểm của nhà đầu tư, ngôi nhà chắc chắn sẽ được xây dựng ngày càng lớn hơn, nhưng Hà Huyền Trân không nghĩ vậy. Anh xây dựng những ngôi nhà trên sườn dốc, chênh lệch độ cao 7m, nằm rải rác theo địa hình, mỗi nhà đều có sân thượng, có thể chạm tay vào những tán cây.

Cư dân làng Oa bao gồm các doanh nhân, kiến ​​trúc sư, bác sĩ và giáo viên. Một phần ba trong số đó có bằng tiến sĩ. Họ trở lại lối sống truyền thống, uống trà, làm ruộng, nấu ăn cùng nhau, chơi mạt chược. Thậm chí họ không khóa cửa khi đi ra ngoài. 10 năm nay làng không xảy ra trộm cướp. Trẻ em chạy tự do trong làng, chơi bóng, nghịch nước, đi xe đạp. Họ không bao giờ so sánh ai giàu sang.

Làng Oa là một chốn “tiên cảnh trần gian” thời hiện đại. Làng có sông suối, nhà cửa, ruộng đồng, cổng vào,… Cả làng không có khu vực trung tâm. 24 ngôi nhà được chia thành 4 dãy, mỗi dãy có một đặc điểm riêng. Những ngôi nhà ở dãy trên cùng có thể nhìn ra toàn cảnh làng. Dãy thứ hai và thứ ba ở giữa, và có cảm giác an toàn được hàng xóm trông coi. Và dãy thứ tư hướng ra trang trại, với tầm nhìn rộng nhất.

Mỗi ngôi nhà tương ứng với 24 tiết khí trong lịch của các nước phương Đông như Thanh minh, Hạ chí, Mang chủng, Thu phân, Sương giáng,... Một “cây gia đình” sinh trưởng tương ứng với mùa được trồng trong sân của mỗi hộ gia đình, để ai cũng có thể cảm nhận 4 mùa khi sân thay đổi.

Đi xuống dốc, đi qua cửa của 24 ngôi nhà, một con suối nhỏ chạy qua giữa làng ngăn cách khu dân cư và đất canh tác. Kiến trúc sư Hà Huyền Trân đã quy hoạch gần một nửa diện tích đất làm trang trại trồng trọt. Anh chia sẻ: “Cả ngôi làng thực sự giống như một ngôi nhà lớn. 24 người cùng nhau xây dựng nó. Điều chúng tôi muốn đạt được là cảm nhận cách sống của người xưa”.

Người dân trong làng tin tưởng lẫn nhau, có khi bỏ ngỏ mấy ngày khi đi nước ngoài. 10 năm nay làng không xảy ra vụ trộm cướp. Khi làng Oa lần đầu tiên được xây dựng, giá của mỗi căn hộ là khoảng 6 triệu nhân dân tệ. 10 năm sau, giá của mỗi căn hộ đã lên tới hàng chục triệu nhân dân tệ.

Khi thiết kế làng Oa, kiến trúc sư Hà Huyền Trân đã nghĩ đến cách phân bổ nhà cửa và đất đai, đồng thời khắc phục vấn đề ẩm ướt trong môi trường tự nhiên. Khi thiết kế ống xả, anh đã sử dụng gió bên ngoài để tạo thành áp suất thấp bên trong ống, dẫn luồng không khí phía dưới lên và xả, để đạt được hiệu quả thông gió tự nhiên. Anh cho lắp rãnh trên nóc mỗi nhà để thu nước mưa. Máng xối của mỗi nhà thông với nhau, nước mưa tái chế được tập trung lại để tưới cây.

Không giống như mặt đất trải nhựa trong các khu dân cư, làng Oa sử dụng “lưới xanh cố định”. Mặt ngoài lưới rất cứng nhưng ở giữa có đục lỗ để cỏ mọc lên trông xanh mướt. Hà Huyền Trân nói: “Tính thấm nước rất quan trọng, để đất có thể thở được. Khi trời mưa, nước có thể nuôi dưỡng đất, khi trời không mưa, sương cũng sẽ thấm vào đất”.

Cây xanh, mặt nước trong làng có thể điều chỉnh nhiệt độ. Mỗi mùa hè nhiệt độ trong toàn làng thấp hơn bên ngoài từ 2 đến 3 độ C. Ngoài việc giữ nguyên 60 cây cổ thụ, ngôi làng còn trồng hơn 100 cây cổ thụ lớn. Làng Oa không khác mấy so với hệ sinh thái cách đó 10 km, tạo điều kiện để côn trùng và chim muông kéo về.

Giữa mỗi ngôi nhà, kiến trúc sư Hà Huyền Trân sử dụng cây cối làm hàng rào để giữ sự riêng tư và kết nối với nhau. Anh cảm thấy rằng điều quan trọng nhất để biến Oa thành một “ngôi làng trăm tuổi” là sự kế thừa. Anh dựng một ngôi nhà trên 3 cây đa cổ thụ trong làng. Trẻ con thường đến đây chơi đùa. Người lớn thỉnh thoảng tổ chức những bữa cơm, tiệc trà đơn giản. Nơi đây đã trở thành nơi gắn kết tình cảm giữa người lớn và trẻ nhỏ để mỗi đứa trẻ lớn lên hẳn đều có một kỉ niệm đẹp khi hồi tưởng lại.

Ngoài ra còn có một số bếp cũ được thiết lập trong làng, tất cả đều có thể được sử dụng bình thường. Khi thời tiết đẹp, dân làng hái dâu trong vườn, nhổ rau từ vườn rau, nướng khoai và ngô, uống trà và cà phê cùng nhau, chia sẻ mứt tự làm và trẻ em chơi đuổi bắt trên bãi cỏ. Ngoài làng còn có một “đường làng”, bắt đầu từ cổng vào nối liền từng hộ gia đình và từng khu vực công cộng, xung quanh là cây cối xanh tươi, cây trái mỗi mùa một cảnh sắc khác nhau. Gặp nhau trong một môi trường như vậy, mọi người sẽ tự nhiên dừng lại và nói chuyện với nhau. Để tránh ô nhiễm ánh sáng, trong làng không có đèn đường, chỉ có những nguồn sáng yếu ớt gần bãi cỏ được thiết kế ở hai bên đường. Người dân mang theo đèn lồng điện tử khi ra ngoài vào ban đêm, thậm chí họ có thể đi bộ sang nhà hàng xóm khi ra ngoài đi dạo.

Sống ở đây, những dân không so đo tiền tài, địa vị mà hiểu cuộc đời hơn ai hết. Những cư dân đã về hưu thường thích gặp nhau để chơi mạt chược, chơi nhạc và cùng nhau trồng hoa cỏ. Một số người dân đi làm ăn xa, cuối tuần lại đưa gia đình, con cái về làng uống trà, trò chuyện, chia sẻ cuộc sống thường ngày. Những đứa trẻ trong mỗi gia đình biết nhau và bắt đầu chơi với nhau ngay khi đến làng. Chúng chơi cầu lông bằng dây lưới trên đường lái xe, buộc xích đu trên cây và tập “Kung Fu” bằng gậy gỗ trong ngôi làng.

Ngọc Huyền – Theo xiaxiaoqiang