Nhà văn vĩ đại người Anh, Roald Dahl, tác giả của những tác phẩm hay dành cho trẻ em đã từng nói: “Trẻ có thể hư, nhưng không phải lỗi của các bé mà chính do lỗi của bạn, chính cha mẹ chúng ta”. Theo quan điểm của ông, rõ ràng bản chất của một đứa trẻ phần lớn là lỗi thuộc về cha mẹ. Quan điểm này cũng khá giống với câu “nhân chi sơ, tính bổn thiện” của đạo Khổng vậy.

Trong những năm đầu đời, người thầy của con không ai khác chính là cha mẹ, những người anh, ông bà trong gia đình. Khi trẻ chưa đến trường, kiến thức và những kỹ năng sống đều được học và tích lũy qua cách cư xử và lối sống của người lớn. Sự dạy dỗ con cái trong những năm đầu đời có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành tích cách và hành vi của trẻ về sau.

Trước nay khi con cái hư hỏng, người ta đều bảo “con hư tại mẹ”. Điều này cũng có nguồn căn của nó. Trước giờ, người ta vẫn cho rằng đàn ông “vai dài sức rộng” gánh những việc nặng nhọc, bôn ba ngoài xã hội. Chính vì vậy trách nhiệm nuôi dạy con cái sẽ thuộc về người phụ nữ. Vì vậy, họ luôn mặc định con hư là do cách dạy sai lầm của mẹ. Kỳ thực, điều này không hoàn toàn sai. Sức khỏe và tâm hồn thiện lương của con là nhờ vào công lao dạy dỗ của mẹ như nhà văn Napoléon đã từng nói rằng “Tương lai của con là công trình của mẹ”. Thật vậy, nuôi dạy con cái là thiên chức lớn lao của người mẹ, nhưng muốn con trở thành người tử tế, có tương lại tốt đẹp, việc nuôi dạy không thể là trách nhiệm từ một phía. Vai trò của người cha cũng rất quan trọng.

Vì thế, một đứa trẻ có thể hư hỏng, hỗn láo là phần lỗi trước tiên thuộc về cha mẹ, không phải do bạn bè tác động hay do bất kỳ ai khác. Dưới đây là 5 cách dạy con sai lầm phổ biến của các ông bố bà mẹ Việt hay mắc phải.

1. Hay trách mắng con

Có rất nhiều cách dạy khi con phạm phải sai lầm. Thay vì động viên và khuyến khích, cha mẹ vẫn chọn cách la mắng con. Việc cha mẹ thường xuyên la con chỉ khiến con sợ nhưng không phục. Còn chưa kể, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái cũng dần rạn nứt. Hơn hết, khi đứa bé lớn lên, trẻ có thể học theo thói này để giao tiếp với bạn bè, đồng nghiệp,…

2. Để trẻ nói năng tự do

Ngày nay có nhiều bậc phụ huynh dạy con theo cách rất lạ. Cứ nghĩ chúng còn bé nên mặc cho con nói chuyện thiếu lễ phép với người lớn. Thay vì dạy con cách xưng – hô có phép tắc, cha mẹ lại nói: “Nó còn nhỏ, có biết gì đâu, lớn lên rồi dạy cũng có muộn đâu”. Nếu cứ như vậy bảo sao lớn lên con không hỗn láo, xấc xược. Chính cách nói năng, hành xử lúc nhỏ sẽ trở thành thói quen của con về sau. Lớn lên, cha mẹ có muốn sửa cũng rất khó.

3. Hay so sánh với “con nhà người ta”

“Con nhà người ta” dù có tốt, có đẹp cũng đâu phải con mình, hà cớ gì bố mẹ lại thích đem so sánh? Bố mẹ biết không, so sánh như thế chẳng những không giúp con tiến bộ, cố gắng tốt hơn mà ngược lại khiến trẻ cảm thấy tự ti, luôn mặc cảm. Khi lớn lên, chúng thường thiếu tự tin trong cuộc sống, luôn cảm thấy mình không có giá trị.

4. Cha mẹ thường xuyên cãi nhau

Không chỉ là cách dạy dỗ mà môi trường con đang sống và lớn lên có tác động không nhỏ đến tâm lý, định hình nhân cách của bé. Ngay từ nhỏ, trẻ phải chứng kiến cảnh cha mẹ thường xuyên cãi nhau, ít hoặc nhiều trẻ đều bị ảnh hưởng. Thứ nhất là tình cảm của chúng giành cho bố mẹ không còn đong đầy. Thứ hai là trẻ có thể học theo thói quen xấu này của bố mẹ. Còn chưa kể, một số trẻ có thể bị ảnh hưởng lâu dài về tâm lý và rối loạn hành vi.

5. Nuông chiều con quá mức

Bản tính con cái là sự phản ánh chính xác nhất cách dạy con của bố mẹ. Nếu ngay từ nhỏ, cha mẹ chiều chuộng con quá mức thì nghĩa là bố mẹ đang tiếp tay để con học theo thói xấu. Vũ khí lợi hại của con là tiếng khóc, một khi cha mẹ mềm lòng, đứa trẻ sẽ được nước lấn tới, luôn bướng bỉnh và có thói quen ăn vạ vì chúng biết cha mẹ sẽ yêu thương và đáp ứng nhu cầu. Yêu thương con không sai nhưng yêu con theo kiểu quá nuông chiều thì quá sai lầm. Nếu không muốn con trở thành đứa trẻ hư hỏng, bương bỉnh, cha mẹ nên ý thức được đâu là yêu con, đâu là đang hại con.

6. Không giữ lời hứa với con cái

Nếu cha mẹ xem nhẹ lời hứa với con cái, cha mẹ đang sai trong cách dạy con rồi đấy. Đừng nghĩ rằng trẻ còn nhỏ để hiểu việc giữ lời hứa là quan trọng thế nào. Trong lúc đang giận dỗi vì muốn con nín khóc, cha mẹ vô tình hứa suông dẫn con đi chơi hoặc mua kẹo bánh. Tưởng chỉ hứa cho qua, con sẽ quên nhưng bé chắc chắn không dễ quên như bố mẹ nghĩ. Việc không giữ lời hới với con cái, cha mẹ vô tình dạy con “mất chữ tín”. Trong khi đó, một trong những tố chất của người thành công, giỏi giang là luôn coi trọng chữ tín. Hơn nữa, giữ lời hứa với con cái cũng là cách tạo niềm tin với con trẻ. Vậy nên, cha mẹ đừng hứa với con mà không thực hiện nhé.

Theo Oxii