Thời tiết nắng nóng giữa mùa hè dễ khiến bé lười ăn, chán ăn và khiến các mẹ lo lắng con thiếu chất, chậm lớn. Mẹ có thể lựa chọn giải pháp làm sữa hạt để con uống, trẻ vừa thích (vì vị mát lành giải nhiệt) lại đảm bảo cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho bé.

Sữa hạt là gì?

Sữa hạt hay còn được gọi là sữa thực vật là món đồ uống làm từ ngũ cốc, các loại hạt có từ cách đây nhiều thế kỷ tại Tây Ban Nha. Người dân nơi đây sáng tạo nhiều cách làm sữa từ các loại hạt thơm ngon thay thế cho sữa bò với lý do: để giải khát, bảo vệ môi trường, sức khỏe, đạo đức sát sinh, tôn giáo hay đơn giản chỉ là sở thích vị giác. Theo con đường tơ lụa xuyên quốc gia, thứ đồ uống bổ dưỡng này du nhập khắp các nước châu Âu; phổ biến nhất là sữa đậu nành, sữa gạo, sữa hạnh nhân và sữa dừa.

Có 2 nhóm sữa hạt gồm:

- Sữa có nguồn gốc từ các loại khoai, hạt hạnh nhân, mắc ca, ...

- Sữa làm từ ngũ cốc như yến mạch, các loại đỗ.

Ngoài giải khát, các loại sữa thực vật còn được dùng để làm kem, sữa chua, phô mai thuần chay và đặc biệt là chế thành món đồ uống bổ sung dinh dưỡng cho trẻ, giúp tăng cân an toàn, không gây rối loạn tiêu hóa.

Lợi ích của sữa hạt cho trẻ biếng ăn, thấp còi

Tuy có hàm lượng đạm thấp hơn sữa bò (đạm trong 75ml sữa hạt = 50ml sữa bò), nhưng sữa hạt rõ ràng vừa bổ sung dưỡng chất cần thiết như:

- Cung cấp Gluxid/Carbonhydrat, vitamin D, nhóm B (B1, B2, B6, B12, PP), protein.

- Chất xơ không hòa tan hỗ trợ đường tiêu hóa, ngăn ngừa chứng táo bón ở trẻ.

- Chất xơ hòa tan tăng lợi khuẩn đường ruột, chống viêm nhiễm, kiểm soát cân nặng.

- No lâu, không lo đói.

Thời điểm nào trẻ có thể uống sữa thực vật

Mẹ có thể chế biến công thức làm sữa hạt (không đường) cho trẻ 6 tháng tuổi kèm với thực đơn ăn dặm. Với những bé trên 1 tuổi, tránh dùng đường cát trắng tinh luyện, mẹ nên dùng

- Mạch nha (đặc sản Mộ Đức) ngọt thanh, ăn không gây khé cổ, trẻ ăn không nóng, chữa ho, đau dạ dày, bảo quản lâu mà vẫn giữ mùi vị.

- Đường phèn (băng đường) làm từ mía, củ cải đường. Theo Đông Y, đường phèn vị ngọt dịu tính bình bổ tỳ, phế, hỗ trợ tiêu hóa, thanh nhiệt.

- Đường phổi (đặc sản Quảng Ngãi) làm từ mật mía vị thanh, không quá ngọt.

- Đường thốt nốt chứa hàm lượng vitamin, khoáng chất cao gấp 60 lần so với đường cát; kích thích enzym tiêu hóa trong dạ dày, tẩy sạch đường ruột.

Dưới đây là những công thức làm sữa hạt cực đơn giản cho bé yêu:

Hạnh nhân sấy khô (rang chín) ngâm nước ấm 2h, lột vỏ đen đi. Một nắm gạo rang vàng sau đó cho 2 bát nước vào đun gạo nở chín. Cho gạo và hạnh nhân vào máy xay nhuyễn, lọc bỏ bã, thu được sữa béo ngậy lại thơm, bùi.

Dừa bỏ vỏ đen, cho cùi dừa vào máy xay nhuyễn, lọc lấy nước. Sau đó đun sôi trên bếp và bắc xuống. Ngô nếp để dựng đứng dùng dao thái từng hạt ngô, sau đó thêm nước cho lên bếp đun đến khi ngô chín mềm. Cho ngô cùng nước ngô vào máy sau nhuyễn, lọc bỏ bã được sữa ngô nếp; đổ từ từ nước dừa đã đun vào sữa ngô thu được sữa dừa ngô nếp, béo ngậy thơm ngon.

 

50gr yến mạch ngâm nước ấm trong 2h rồi rây lọc, đổ nước đun sôi để nguội rửa sạch bớt nhớt. Cho yến mạch và chuối tiêu vào xay nhuyễn, lọc qua rây lọc thu được sữa ngọt thơm.

Yến mạch ngâm nước ấm 2 giờ (cứ mỗi 1 giờ thay nước 1 lần). Cho yến mạch đã ngâm ra rây lọc, rửa qua vài lần với nước đun sôi để nguội cho hết nhớt. Cho yến mạch, 1 miếng bơ, nửa quả chuối cùng chút nước ấm vào xay nhuyễn, lọc qua rây, thu được sữa ngọt béo.

Yến mạch ngâm nước ấm 2h (cứ 1h đổ nước cũ thay nước mới). Khoai lang hấp chín. Đổ yến mạch ra rây lọc, rửa 2 lần bằng nước đun sôi để nguội cho sạch nhớt. Cho yến mạch, khoai lang, chút nước ấm vào xay nhuyễn, lọc bỏ bã thu được sữa. Sữa còn đang ấm cho thêm kỷ tử vào, đậy nắp, đến khi kỷ tử nở mọng là có thể uống.

5 hạt hạnh nhân, 5 hạt óc chó đã rang chín (sấy khô) ngâm nước ấm 2h, sau đó lột sạch vỏ lụa. Cho óc chó hạnh nhân vào máy xay cùng 1 cốc nước ấm, xay nhuyễn, lọc bỏ bã thu được sữa béo ngậy.

Một nắm đậu gà ngâm qua đêm, sau đó nấu nhừ, bỏ vỏ lụa. 5 hạt điều rang chín (sấy khô) ngâm nước ấm 2h. Cho đậu gà, hạt điều cùng cốc nước ấm vào xay nhuyễn, lọc bỏ bã thu được sữa béo ngậy.

5 hạt óc chó sấy khô (rang chín) ngâm nước ấm 2h sau đó lột bỏ vỏ lụa. Mè đen rang chín cho thơm. Cho óc chó, mè đen cùng 1 cốc nước ấm vào xay nhuyễn, lọc bỏ bã thu được sữa béo thơm. Lưu ý độ ngon của sữa phụ thuộc vào việc rang mè, mè càng thơm sữa càng ngon.

15 hạt sen tươi ngâm nước 1h ( hạt sen khô ngâm 4h), sau đó cho bên bếp nấu cùng 1 cốc nước đến khi sen chín nhừ. Bí ngô hấp chín. Cho bí ngôm hạt sen cùng 1 cốc nước ấm vào xay nhuyễn, lọc bỏ bã thu được sữa ngọt bùi.

Đậu đỏ ngâm nước 4 tiếng ( nếu ngâm nước ấm thì 2 tiếng). Hạt sen tươi ngâm nước 1 tiếng. Đậu đỏ hạt sen rửa sạch, cho vào nồi nấu cùng nước tới khi 2 loại hạt này nở bung, để nguội bớt rồi xay nhuyễn, lọc qua rây lọc thu được sữa đậu đỏ hạt sen rất bùi và thơm.

Yến mạch ngâm 4-5 tiếng hoặc ngâm qua đêm, sử dụng nước đun sôi để nguội để ngâm, thay nước khoảng 2 lần. Đổ yến mạch ra rổ inox mắt nhỏ, rửa yến mạch 2-3 lần bằng nước đun sôi để nguội để hết nhớt. Xay yến mạch với nước ấm (lượng nước gấp 2 hoặc 3 lần lượng yến mạch), dùng rây lọc lọc hỗn hợp vừa xay, thu được sữa yến mạch thơm ngậy.

Hạt sen rửa sạch, tách bỏ tâm sen rồi cho hạt sen vào máy xay sinh tố cùng với nước, xay nhuyễn. Lọc hạt sen đã xay nhuyễn cùng nước qua rây hoặc túi lọc, chắt hết phần nước, loại bỏ bã. Cho sữa hạt sen vào nồi, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa, đun tiếp thêm 15 phút được thành phẩm thơm bùi.

Đậu Hà Lan tươi luộc mềm, bỏ vỏ, rồi xay đậu với nước luộc thật nhuyễn mịn, lọc bỏ bã thu được sữa.

Đậu lăng nấu chín mềm. Cho đậu lăng, nước nấu đậu lăng còn ấm vào xay, lọc bỏ bã thu được sữa. Sữa còn đang ấm cho vài quả kỷ tử vào, đậy nắp, ngâm vậy 30 phút thì uống. Lúc này kỷ tử nở, sữa có vị ngọt mát.

20 quả kỷ tử ngâm với nước nóng 20-30p ( nhớ đổ nước đầu rửa kỷ tử đi). 2 thìa cafe mè đen rang chín. Cho mè đen cùng nước, kỷ tử vào xay nhuyễn, lọc qua rây lọc thu được sữa thơm ngon. Lưu ý lọc kỹ khoảng 3 lần để sữa không bị lợn cợn vụn mè đen uống sẽ bị khé cổ. Cho lên bếp đun sôi liu riu thì bắc ra để ấm hoặc nguội hẳn cho bé dùng.

50gr đậu phộng ngâm qua đêm hoặc ngâm 6-8 tiếng, bỏ hết vỏ, sau đó rửa sạch và cho lên bếp đun cùng 400ml nước (tầm 20-30p). 2 thìa mè trắng rang chín thơm. Cho đậu phộng, nước đun, mè trắng vào xay nhuyễn, lọc qua rây lọc thu được sữa béo ngậy thơm ngon. Bã có thể tận dụng làm bánh.

Đậu lăng nấu chín mềm, khoai lang hấp chín. Cho đậu lăng, nước nấu đậu lăng còn ấm và khoai lang vào xay nhuyễn, lọc bỏ bã thu được sữa.

Yến mạch ngâm nước ấm 2h (trong thời gian như trên thay 2 lần nước). Quinoa (diêm mạch) vo sạch nấu chín mềm (đổ nhiều nước chút để còn dư nước quinoa xay sữa). Mè đen rang chín thơm. Yến mạch ngâm nước xong cho ra rây rửa bằng nước đun sôi để nguội cho hết nhớt. Cho yến mạch, quinoa, nước nấu quinoa, mè đen vào xay mịn, lọc qua rây lọc 2 lần để sữa sánh tránh cặn uống sẽ bị khé cổ. Cho sữa thu được vào nồi, đun lửa vừa tới khi khói bốc lên, sủi nhỏ quanh mép nồi, không được đun sôi bùng. Lưu ý vừa đun vừa khuấy để không bị bén hoặc vón cục sữa.

Cốm tươi, cho chút nước vào nấu tầm 5-10p là nhừ. Cho cốm, cùi dừa, nước ấm vào xay nhuyễn. Lọc bỏ bã thu được sữa béo béo lại bùi bùi.

Một nắm hạt bí ngâm nước đun sôi để nguội tầm 6-8 tiếng. Thái hạt ngô từ bắp ngô, cho cả hạt ngô đã thái và lõi ngô vào đun tới khi ngô chín. Cho ngô, hạt bí, nửa quả chà là và nước luộc ngô vào xay nhuyễn, lọc qua rây lọc thu được sữa thơm ngon. Cho sữa vào nồi đun sôi lăn tăn thì rót sữa ra để nguội cho bé thưởng thức.

Đậu phộng ngâm qua đêm rửa sạch nấu chín đem xay cùng nước -> lọc bỏ bã thành sữa. Vài miếng bí đỏ đem hấp cùng tí xíu muối rồi xay cùng sữa đậu. Pha một muỗng sữa đặc ông thọ cùng nước sôi rồi cho vào sữa trộn đều (dưới 1 tuổi không dùng sữa đặc).

Hạnh nhân ngâm 12-24h (rửa thay nước vài lần), bóc vỏ -> xay -> lọc -> thêm bột cacao nguyên chất lắc đều để tạo thêm vị.

Hạt gai dầu 2 vốc tay, chà là 2 quả bỏ hạt, 400ml nước đun sôi để nguội. Bỏ vào máy xay thật nhuyễn -> lọc -> uống.

Ngâm đậu gà 14-24h, rửa sạch, bóc vỏ Cho đậu vào máy xay xay nhuyễn. Lọc bỏ xác. (Xác tận dụng làm bánh). Tắt bếp và chia ra đựng trong lọ thuỷ tinh.

Hạnh nhân ngâm 24h rửa sạch bóc vỏ. Hạt bí ngâm qua đêm. Cho cả hai vào máy xay mịn ->lọc->sữa.

Thùy Linh