Thực tế cho thấy, các vụ cháy do thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã chủ yếu xuất phát từ những nguyên nhân như: Bố trí nơi thắp hương thờ cúng không đảm bảo khoảng cách phòng cháy, chữa cháy, để quá nhiều vàng mã gần vị trí thắp hương, nến, dẫn đến bắt cháy sang các vật liệu dễ cháy; vị trí đốt vàng mã không đảm bảo khoảng cách an toàn phòng cháy, chữa cháy với các vật liệu dễ cháy; trong quá trình hóa vàng không có người trông coi để tàn lửa có thể cháy lan sang các vật dụng xung quanh...

Đối với hộ gia đình và người dân:

- Quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt khi thắp hương, thờ cúng, thắp nến, đốt vàng mã...;

- Bố trí nơi thắp hương, thờ cúng phải đảm bảo: Bát hương phải kê, đặt trên các vật liệu không cháy hoặc khó cháy; Đồ lễ thắp hương dễ cháy như vàng mã, đèn, nến phải để xa bát hương; Khi thắp hương phải có người trông coi đến khi hết tàn hương;

- Hóa vàng mã phải đúng nơi quy định: Không đốt vàng mã trong nhà ở, hành lang, cửa hàng kinh doanh dịch vụ, trên các tuyến phố, nơi tập trung đông người và phương tiện giao thông cơ giới qua lại; Trước khi hóa vàng mã phải chọn khu vực kín gió, hoặc sử dụng các vật dụng che chắn tránh gió cuốn tàn lửa sang các khu vực xung quanh gây cháy; Khi đốt vàng mã phải có người trông coi đến khi không còn tàn lửa; Đốt xong để nguội hẳn mới đổ tro; Chủ động trang bị phương tiện chữa cháy cho hộ gia đình để kịp thời xử lý khi có sự cố cháy, nổ.

Trường hợp xảy ra cháy, nổ cần tổ chức chữa cháy kịp thời, đồng thời nhanh chóng báo cháy cho lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH (số điện thoại 114) để có những biện pháp chữa cháy hiệu quả, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại do cháy gây ra.

Vào ngày Rằm tháng 7, các gia đình thường làm mâm cơm cúng tổ tiên và một mâm cỗ cúng chúng sinh ngoài trời. Quan niệm “trần sao âm vậy”, nên nhiều người có thói quen đốt tiền, vàng mã với mong muốn người chết có cuộc sống đủ đầy ở thế giới bên kia.

Theo tục lễ cũ, những vàng mã ấy là do các gia đình tự cắt theo kiểu tượng trưng, không tốn kém và thể hiện lòng thành, tâm nguyện của người sống. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, tập tục đốt vàng mã trong ngày xá tội vong nhân đã bị biến tướng.

Theo các chuyên gia, việc cúng cho người đã mất dù đồ vật thật hay là đố tượng trưng thì người đã khuất cũng không thể nhận được mà chủ yếu là thể hiện đươc tấm lòng thành của những người còn sống. Đương nhiên, việc cúng đồ mã nhiều không những gây lãng phí tiền của mà còn ảnh hưởng xấu đến môi trường.

Muốn thành tựu mùa Vu Lan báo hiếu, điều quan trọng nhất là con cháu hiếu thảo thực hành những việc hiếu hạnh phụng dưỡng cha mẹ, ông bà đang còn sống, và phát nguyện hồi hướng công đức cho họ khi đã khuất. Nếu không làm được việc đó, thì việc đi lễ chùa, mâm cao cỗ đầy, dâng cúng vàng mã chỉ mang tính hình thức, tốn kém thời giờ và tiền của.

 Thu Trang (tổng hợp)