Cha mẹ luôn ao ước con của mình sẽ phát triển ngoan ngoãn, thông minh và biết ơn. Đúng như một sự thật, tính cách và tâm lý của trẻ lớn lên dưới ảnh hưởng lớn từ môi trường sống, với vai trò chủ yếu của cha mẹ và gia đình. Do đó, từ khi còn nhỏ, việc đặt ra phương pháp giáo dục dựa trên quan sát hành động và tính tình của trẻ là quan trọng.

Tuy nhiên, có một số hiểu lầm nhiều cha mẹ thường mắc phải, đặc biệt là niềm tin rằng việc mắng mỏ sẽ khiến trẻ nghe lời hơn. Trên thực tế, hành động này có thể gây tác dụng ngược. Cha mẹ cần xem xét, cân nhắc kỹ trong cách dạy con.

1. Nghĩ rằng mắng mỏ sẽ khiến trẻ nghe lời hơn

Trẻ thường chỉ sợ nhưng không hiểu tại sao hành động của mình là không đúng. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ trở nên nói dối để không bị bố mẹ quát mắng và đòn roi. Thay vì khuyến khích hành vi tích cực, quát mắng chỉ làm tăng cường hành vi xấu.

Mỗi hành vi của trẻ thường có một mục đích, chẳng hạn như thu hút sự chú ý, hiểu về sức mạnh của từ "không", ganh tỵ, hoặc thiếu khả năng diễn đạt cảm xúc. Hiểu rõ những mục đích này có thể giúp cha mẹ đưa ra phương pháp giáo dục hiệu quả hơn.

Phụ huynh cần tránh việc mắng mỏ con. Thay vào đó, hãy giúp trẻ diễn đạt ý muốn của mình bằng cách lời. Bạn cần dạy trẻ kỹ năng chờ đợi có thể là một giải pháp tốt cho những tình huống con ganh tỵ với bạn hoặc anh chị em trong nhà.

2. Nghĩ rằng nuông chiều sẽ khiến con ngoan ngoãn

Yêu thương con không đồng nghĩa với việc phải nuông chiều, làm mọi thứ theo ý con. Vì điều này thực sự có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và tương lai của trẻ. Nuông chiều con một cách quá mức có thể tạo ra những đứa trẻ ích kỷ, độc đoán, thậm chí có thể dẫn đến những hành vi phạm pháp và tạo ra những bi kịch trong gia đình.

Trong nhiều gia đình hiện nay, sự phân chia công việc không được thực hiện rõ ràng. Nhiều người lớn vẫn giữ quan điểm "con cái còn nhỏ, chẳng biết gì" nên làm hết mọi việc trong nhà. Nhiều người mẹ không ngại đảm nhận mọi công việc như nấu ăn, dọn dẹp, rửa chén... trong khi chồng và con cái thoải mái xem tivi hoặc chơi điện tử. Thậm chí những công việc như giặt giũ, xếp chăn gối cũng chỉ có mẹ làm.

Những bậc phụ huynh này thường nghĩ rằng làm giúp con đến khi nào con tự biết làm thì thôi hoặc khi thấy con làm "ngứa mắt" quá nên tự làm cho xong. Tuy nhiên, kiểu chăm sóc này thường gặp ở các gia đình Việt và nó có thể khiến trẻ trở nên phụ thuộc, thụ động và không có khả năng tự quản lý khi không có sự hỗ trợ từ bố mẹ. Điều này thường được mô tả như "Cha mẹ tưởng dốc hết lòng nuôi nấng, con sẽ ngoan, nhưng thực ra lại làm hại cho con."

Sự nuông chiều mù quáng này khiến trẻ không hiểu rõ về tình hình gia đình, chỉ biết đòi hỏi và ép bố mẹ phải đáp ứng mong muốn của mình. Khi lớn lên, trẻ có thể không xây dựng được lòng biết ơn và lòng hiếu thảo, thay vào đó luôn mong đợi và phụ thuộc vào người khác.

Bố mẹ nên hướng dẫn con sống phù hợp với hoàn cảnh gia đình, không đòi hỏi những điều vô lý thông qua việc giáo dục về việc phải đổi lại và cố gắng bằng chính khả năng của mình. Nếu tiếp tục nuông chiều quá mức, bố mẹ có thể kiệt sức và không thể đáp ứng nổi, còn con cái cũng không học được cách tự chủ trong cuộc sống.

Khánh Chi (Tổng hợp)