Vì sao phụ nữ cần quản lý tài chính cá nhân (hơn cả đàn ông)?

Phụ nữ thời đại hội nhập ngày một tự lập về tài chính. Ngày càng nhiều những phụ nữ giữ vị thế cao trong xã hội, có thu nhập và tiềm lực tài chính tương đối dư dả. Tuy nhiên, kiến thức về lập kế hoạch chi tiêu và quản lý tài chính cá nhân chưa được nhiều chị em coi trọng. Do đó, không ít cô nàng có công việc tốt, thu nhập ổn định nhưng vẫn rơi vào khủng hoảng tài chính và suy sụp tinh thần.

Bất kể là đang độc thân, đã kết hôn hay ly hôn, bạn cũng nên xây dựng thái độ đúng đắn và tích cực trong chuyện quản lý chi tiêu. Vì sao vậy?

Những số liệu dưới đây sẽ có thể làm bạn suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề này:

Theo thống kê của Bộ Lao động Hoa Kỳ, hàng năm thu nhập của phụ nữ chỉ bằng 82,3% số mà nam giới nước này kiếm được, khoảng cách này còn lớn hơn đối với nhiều phụ nữ da màu. Dù xuất hiện ngày càng nhiều phong trào tích cực ủng hộ quyền bình đẳng giữa nam và nữ, có một số cấu trúc xã hội vẫn khó bị phá vỡ và trở thành thách thức lớn của phụ nữ trong việc tự do tài chính:

1. Sự chênh lệch lương theo giới:

Thống kê từ Chính phủ Anh trong Khảo sát thường niên về giờ làm việc và thu nhập năm 2008 chỉ ra rằng khoảng thời gian nam giới kiếm được nhiều tiền nhất thường là từ 40 tuổi – 49 tuổi. Trong khi đó, nữ giới là từ 30 tuổi – 39 tuổi.

Theo hãng nghiên cứu tiền lương PayScale, từ 22 – 30 tuổi, thu nhập của phụ nữ cao hơn một chút so với nam giới. Tuy nhiên khi đến tuổi 34, mức tăng trưởng thu nhập của phụ nữ bắt đầu chậm lại trong khi nam giới vẫn ổn định. Những công việc phổ biến hơn với nam giới có xu hướng tăng lương lâu dài hơn, như nghề phần mềm hay kỹ thuật. Trong khi các công việc phổ biến với phụ nữ như giáo viên, nhân viên y tế, nhân viên xã hội, chăm sóc khách hàng, quản trị nhân lực,…lại có xu hướng tăng trưởng lương ngắn hơn.

2. Phụ nữ phải gánh vác nhiều trách nhiệm gia đình

Phụ nữ thường phải gánh vác nhiều trách nhiệm, và sự nghiệp của họ nhiều khả năng bị gián đoạn do phải chăm sóc con cái, cha mẹ già. Nhất là khi đại dịch bắt đầu, điều này càng trở nên rõ ràng hơn khi số lượng người thất nghiệp là nữ cao hơn hẳn nam giới.

3. Phụ nữ ít tiếp xúc với các kiến thức về tài chính

Phụ nữ thường không mấy hứng thú với các khoá học liên quan đến tài chính, sự nghiệp. Thực tế là số lượng nam giới học kinh tế tại Mỹ gấp đôi số lượng nữ giới.

4. Phụ nữ sống lâu hơn đàn ông

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, phụ nữ sống lâu hơn nam giới trung bình khoảng 5 năm. Vì thời gian nghỉ hưu dài hơn nam giới, bạn sẽ cần nhiều tiền hơn cả bạn đời để trang trải chi phí sinh hoạt và chăm sóc sức khoẻ khi về già. 

Những sai lầm thường gặp của chị em phụ nữ về quản lý tài chính:

1. Không theo dõi các khoản chi

Nhiều chị em không có thói quen ghi chép lại các khoản thu chi của mình vì nghĩ rằng mình “tiêu đâu nhớ đấy”, để rồi cuối tháng vẫn “tá hoả” vì không hiểu vì sao lương tháng “không cánh mà bay” từ lúc nào. Việc ghi chép lại các khoản chi trong ngày không hề khó, giúp bạn cân đo lại các khoản chi tiêu và ý thức không “vung tay quá trán”. Hơn nữa, ngày nay đã có rất nhiều những ứng dụng chi tiêu giúp việc theo dõi tài chính của bạn đơn giản mà khoa học hơn.

Ảnh: Unsplash

2. Không tiết kiệm cho trường hợp khẩn cấp

Nếu như chi tiêu tất tay, muốn cái gì mua ngay cái đó, cuối tháng đợi xem còn dư bao nhiêu thì bỏ vào tiết kiệm, bạn sẽ chẳng khi nào tiết kiệm được một khoản hợp lý để dự phòng những tình huống cấp bách trong cuộc sống.

3. Là một tín đồ mua sắm, nghiện “săn sale”

Nhiều chị em thường bị “cám dỗ” bởi những đợt “sale kịch sàn”, “mua 1 tặng 1”, “miễn phí vận chuyển”,… Họ nhanh tay đặt món hàng vào giỏ và nghĩ rằng mình đang tiết kiệm được một khoản, song những sản phẩm được khuyến mại thường là chiêu “xả” hàng tồn, hàng kém chất lượng của nhiều thương hiệu. Vội vã gom về đồ sale mà bản thân không thật sự cần, bạn đang vô tình lãng phí tiền bạc vào những sản phẩm vô giá trị.

4. Chi tiêu theo cảm xúc “mách bảo”

Thay vì lên kế hoạch chi tiêu từ trước, việc mua sắm để thoả những cung bậc lên xuống thất thường của cảm xúc sẽ có thể khiến bạn hối tiếc sau này khi bình tâm trở lại. Tuy nhiên nếu như khả năng tài chính cho phép và đã đặt ra hạn mức cụ thể cho “quỹ tận hưởng” của mình, bạn vẫn có thể tự thưởng cho bản thân những món đồ yêu thích khi muốn.

Mục tiêu tự do tài chính không xa vời với 3 phương pháp quản lý tiền hiệu quả

Thời gian kiếm tiền của phái đẹp thường ngắn hơn so với các đấng mày râu bởi lẽ nữ giới phải nghỉ hưu sớm hơn 5 năm. Không chỉ vậy, họ lại sống lâu hơn nửa còn lại của thế giới, đồng thời phải chịu một số thách thức khác như: các ngành nghề thiên về nữ giới thường có thu nhập thấp hơn, quá trình thai sản và chăm sóc con cái làm gián đoạn sự nghiệp,… Do vậy, việc quản lý tài chính và chuẩn bị các kế hoạch tài chính cho tương lai là việc rất nên làm với chị em phụ nữ.

Tuỳ vào thói quen và nhu cầu chi tiêu, bạn có thể xây dựng cho mình một cách thức quản lý dòng tiền riêng. Trong đó phải gồm 2 bước cơ bản: kiểm soát chi tiêu hàng ngày và xây dựng các quỹ chi tiêu.

Kiểm soát chi tiêu hàng ngày

Phương pháp “chia ngăn ví tiền”

Đầu mỗi tháng sau khi đã nhận lương, bạn lập ra kế hoạch chi tiêu trong tháng và chia lương tháng thành những “ngăn” cho từng đầu mục chi tiêu: một ngăn cho ăn uống sinh hoạt, một ngăn cho học tập và phát triển bản thân, một ngăn cho tiền tiết kiệm,… Ở mỗi ngăn, bạn ghi con số cụ thể tối đa có thể chi trong tháng. Mỗi khi phát sinh một khoản chi tiêu, bạn lại lấy tiền từ đúng chiếc ngăn tương ứng. Cách này rất phù hợp với những ai chủ yếu tiêu tiền mặt, giúp bạn nắm được chính xác mình đang tiêu tiền như thế nào và tiêu nhiều nhất vào việc gì. Trong đó, ngăn “tiết kiệm” là “bất khả xâm phạm”, bạn tuyệt đối không lấy ra tiêu trừ những tình huống khẩn cấp không lường trước (như tai nạn, thất nghiệp,…).

Bạn có thể tham khảo quy tắc 6 chiếc lọ để xây dựng kế hoạch chi tiêu hợp lý cho bản thân và gia đình.

Phương pháp theo dõi bằng Excel

Phương pháp này phù hợp cho dân văn phòng, những ai quen thuộc với phần mềm Excel và dùng máy tính thường xuyên. Bằng phần mềm này, bạn có thể dùng sẵn những template chi tiêu đã có trên mạng hoặc tự tạo mẫu Excel của riêng mình với 3 cột chính: Khoản thu – Khoản chi – Tiền còn lại. Mỗi ngày khi đi mua sắm, bạn nhớ ghi lại trên điện thoại hoặc giữ lại hoá đơn để cuối ngày nhập vào file Excel.

Phương pháp theo dõi bằng ứng dụng điện thoại

Nếu như cảm thấy bất tiện với việc phải mở máy tính ghi chép Excel hàng ngày và hứng thú với công nghệ, bạn có thể download những ứng dụng điện thoại theo dõi chi tiêu. Những ứng dụng này cũng giúp bạn ghi lại chi tiêu một cách nhanh gọn, kiểm soát số tiền dư thừa từ các “ngăn” và nhắc nhở bạn khi sắp chạm hạn mức chi của từng ngăn. Cuối tháng, ứng dụng còn có thể đưa ra một biểu đồ thu chi sinh động để bạn dễ khái quát lại được tình hình chi tiêu của mình trong cả tháng.

Xây dựng quỹ tiết kiệm, quỹ chìm và quỹ khẩn cấp

Quỹ tiết kiệm

Mỗi tháng, bạn nên để ra ít nhất 10% thu nhập để cho vào quỹ tiết kiệm. Con số 10% là tối thiểu để mỗi người có thể đảm bảo cho các kế hoạch trong tương lai. Dù thu nhập cao hay thấp hãy luôn nhớ để ra một khoản, đừng đợi đến khi kiếm được nhiều tiền mới bắt đầu tiết kiệm. Ví dụ, nếu thu nhập của bạn là 10 triệu đồng, mỗi tháng hãy để vào quỹ tiết kiệm ít nhất 1 triệu đồng và đừng tiêu đến quỹ tiết kiệm trừ trường hợp khẩn cấp.

Quỹ khẩn cấp

Nếu như cố gắng tiết kiệm nhưng quỹ tiết kiệm lại không được động tới, vậy khi cần tiền gấp phải làm sao? Câu trả lời đó là hãy dùng quỹ khẩn cấp. Số tiền bạn để vào quỹ khẩn cấp hàng tháng cần ở mức đủ để sau một thời gian tiết kiệm, nó đạt được tới con số 3 tháng chi phí sinh hoạt của bạn. Ví dụ, nếu mỗi tháng bạn cần 5 triệu để ăn uống xăng xe, sinh hoạt,… thì tài khoản ở quỹ khẩn cấp cần có ít nhất 15 triệu. 3 tháng chi phí này đủ để giúp bạn trong trường hợp cấp thiết không thể làm việc như nghỉ việc, có bệnh, bị tai nạn,… cho đến khi tìm được việc làm mới hoặc sự trợ giúp khác.

Quỹ chìm

Quỹ chìm dành cho những khoản chi phí phát sinh không thường có trong tháng, ví dụ như chi phí du lịch, chi phí hiếu hỉ ma chay, sửa chữa xe và đồ đạc trong nhà bị hỏng, duy trì các mối quan hệ xã giao,… Quỹ chìm không nên coi là một phần của chi phí sinh hoạt hàng ngày, bởi nó chỉ là khoản dự phòng cho những mục đích chi tiêu nhất định ở tương lai. Ví dụ, tháng này có thể phát sinh chi phí cần đến quỹ chìm, nhưng chưa chắc tháng sau cũng như vậy. Đảm bảo được một quỹ chìm vững vàng, bạn không bao giờ phải đau đầu vì sao lương tháng “không cánh mà bay” dù mình không hề ăn tiêu “phung phí”.

Quản lý tài chính cá nhân là một nghệ thuật mà mỗi phụ nữ cần thành thạo để làm chủ cuộc sống

Dẫu tiền bạc, vật chất không phải là điều tối quan trọng nhất, nhưng chúng là phương tiện giúp bạn có nhiều lựa chọn tốt hơn trong mọi thời điểm. Quản lý tài chính là việc rất cần thiết đối với mỗi phụ nữ trong thời đại 4.0 bùng nổ. Khi biết kiếm tiền cũng như tiêu tiền sao cho hợp lý, xây dựng tài chính vững vàng, mỗi người phụ nữ sẽ càng thêm quyết đoán và biết mình cần phải làm gì trước những bất trắc của cuộc đời. Hãy học hỏi những kiến thức, kỹ năng về quản lý chi tiêu để mục tiêu tự chủ tài chính không còn xa vời. Phụ nữ có kinh tế tốt không chỉ độc lập hơn trong các vấn đề của chính mình, mà còn thuận lợi hơn trong việc làm chủ cuộc sống và nắm giữ hạnh phúc.

Cẩm Mịch