Du lịch không phải là thú vui xa xỉ của người có tiền

 Để đi du lịch, bạn cần mang theo nhiều loại hành lý, nhưng hành lý quan trọng nhất, cũng gọn nhẹ nhất là tiền, đôi khi chỉ cần một loại “hành lý” này thôi là đủ. Trước đây, trong mắt tôi du lịch là thú vui xa xỉ của những người có tiền hoặc đam mê xê dịch, còn mình vừa hướng nội lại vừa chẳng coi du lịch là việc thiết yếu phải làm. Thế nên trong nhiều năm đi làm, ngoài những chuyến nghỉ mát hàng năm do công ty tổ chức, tôi hầu như không tự bỏ tiền túi ra đi du lịch bao giờ.

Sau này mới nhận ra, đi du lịch đúng là tốn tiền thật, tiền là điều kiện tiên quyết trước mỗi chuyến đi. Nhưng cũng có tới hai kiểu tốn tiền, với những trải nghiệm tệ, ta gọi đó là “phí tiền”, còn với những trải nghiệm tuyệt vời chưa từng có, ta gọi đó là “đáng tiền”. Những trải nghiệm mà ta cho là đáng tiền thì có bỏ ra bao nhiêu cũng không tiếc.

Chúng ta kiếm tiền, rốt cuộc cũng chỉ để mua lấy một cuộc sống tốt hơn thôi mà. Bạn sẽ không biết du lịch mang đến những điều gì, cho đến khi tự mình trải nghiệm.

Có lẽ chúng ta đều ít nhiều nghe danh Huyền Chip, cô gái từng đi 25 nước với xuất phát điểm vỏn vẹn 700 USD trong tay. Sau này cô đã viết lại trải nghiệm của mình trong cuốn sách Xách ba lô lên và đi, gồm 2 tập, từng lọt top best seller ở Việt Nam nhưng cũng gây tranh cãi ồn ào một thời gian.

Ban đầu, Huyền cũng chỉ bắt đầu chuyến đi vì cảm thấy nhàm chán với công việc hiện tại, không ngờ càng đi càng ham, rồi từ nơi này đi qua nơi khác, cuối cùng đã đi qua 25 nước trong 2 năm. Khi Huyền đến Ai Cập, gặp một du khách Mỹ, anh ấy đã hỏi rằng: “Ủa em đến từ Việt Nam thật à? Anh không thể tin rằng mình có thể sống được đến ngày nhìn thấy một du khách đến từ Việt Nam”.

Bởi lẽ ai cũng biết Việt Nam thuộc những nước đang phát triển, có tiền đi du lịch là một chuyện, xin được visa với tấm hộ chiếu Việt Nam khó khăn hơn nhiều so với những nước phát triển. Không chỉ Huyền mà nhiều bạn travel blogger, hay chỉ đơn giản là có đam mê xê dịch cũng từng chật vật thời gian đầu để có đủ chi phí và xin được visa cho mỗi chuyến đi. Khi thật sự muốn một điều gì thì người ta sẽ tìm cách. Sau này, khi đã đi quen chân rồi, họ vẫn giữ nếp sống tiết kiệm, không đòi hỏi cao sang, tập trung vào trải nghiệm hơn là ở những khách sạn sang trọng và thưởng thức những món ăn đắt đỏ.

Khi đi du lịch ở Việt Nam với hành trình vào Nam ra Bắc tới 10 ngày, đến nơi nào cũng trải nghiệm đặc sản địa phương và các dịch vụ ở các khu du lịch, tôi nhận ra đi du lịch trong nước vốn không đắt đỏ như mình nghĩ, mà đấy là đi một mình, nếu đi hai mình hay theo nhóm thì còn rẻ hơn nữa. Một cô bạn tôi cũng nói, thực ra hồi lương em 6,5 triệu vẫn thừa sức đi du lịch mà em chẳng dám đi, giờ muốn đi cũng khó vì vướng bận gia đình, tiếc thật.

 Đi du lịch một lần trong đời, để biết mình làm được những gì

 Tôi từng là một người hay lo âu, sợ hãi đủ điều, ở Hà Nội bao nhiêu năm nhưng đi từ Thanh Xuân ra đến Long Biên tôi còn thấy đầy nguy cơ chứ đừng nói đến chuyện đi du lịch một mình. Nhưng nhờ cơ duyên tới, cộng thêm sự khích lệ và giúp đỡ của bạn bè nên tôi đã có chuyến đi đầu tiên trong đời. Chuyến đi mà tôi gọi là “bù đắp cho thanh xuân” khi mà bao năm qua tôi chỉ biết cắm đầu vào công việc nơi công sở mà không biết thế giới ngoài kia rộng lớn và tươi đẹp thế nào. Lần đầu đi du lịch, lại chọn một hành trình dài hơi, tốn cả thời gian lẫn tiền bạc, nhưng tôi biết không phải bây giờ thì không bao giờ nữa. Sau này đi làm lại cũng khó mà thu xếp thời gian cho một chuyến đi dài. Cùng lắm nếu quyết định này là sai thì xem như đó là trải nghiệm một lần và duy nhất trong đời.

Thế là một chuyến đi nhưng cho tôi rất nhiều trải nghiệm lần đầu, lần đầu đi du lịch một mình, lần đầu đến những địa điểm mình chọn, lần đầu tự đặt vé máy bay, vé tàu, tự lên lịch trình. Khi đến Đà Lạt, tôi đã không biết homestay tôi đặt phòng nằm ngay gần con dốc “huyền thoại” là dốc Nhà bò, cũng không hề biết đó là con dốc nổi tiếng, dù đã xem Tháng năm rực rỡ, và tôi cũng không biết rằng rằng những con dốc là “đặc sản” không thể thiếu ở Đà Lạt. Nhìn người ta đi lên xuống con dốc như làm xiếc mà rén, thế mà những ngày ở đây, ngày nào tôi cũng xách xe đi chơi ngày hai, ba cữ. Cô gái chưa từng biết lái xe leo dốc, đổ đèo, thế mà ở Đà Lạt vài hôm tôi thành “tay lái lụa” lúc nào không hay.

Vốn “mù đường” nhưng tôi đã tự mình tra Google Maps để đi chơi khắp nơi, vừa đi vừa lẩm nhẩm câu hát: “Vậy thì cứ đi đừng sợ lạc em hỡi. Trên đồi cao hay đứng giữa những cánh đồng. Đường lạc là đường đẹp nhất em ơi có ngờ”. Khi đổ đèo Mimosa để đến nơi gọi là “Thung lũng gió”, tôi mới biết đó là một trong những con đèo quanh co, khúc khuỷu nhất Đà Lạt, biển cảnh báo tai nạn xuất hiện liên tục. Tôi cũng một mình ngồi trên chiếc xe alpine trượt xuyên rừng để đến được thác Datanla nằm giữa rừng sâu, vừa đi vừa hét vang rừng: “Ai đó cứu tôi!” Sau khi trở về tôi mới nhận ra, đến đèo Mimosa mình cũng đã đi, thác Datanla mình cũng đã đến thì trên đời này không còn điều gì đáng sợ nữa.

Một chuyến đi để tôi biết rằng mình có thể làm được những gì, giới hạn của mình ở đâu và nó vẫn có thể cơi nới thêm nữa. Điều thú vị ở chỗ bạn sẽ không bao giờ biết mình có thể làm được những gì, cho đến khi bạn tự mình trải nghiệm. Sau chuyến đi trở về, tôi mới thấy thế giới ngoài kia vốn không đáng sợ như mình tưởng.

Cuộc sống của chúng ta thay đổi vì những nơi mà ta đến, những người mà ta gặp

St. Augustine có câu: “The world is a book. Those who do not travel. Read only one page, St. Augustine” (Thế giới là một quyển sách và những người không đi du lịch thì chỉ đọc được một trang). Ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng ngồi nhà và ngắm nhìn thế giới qua màn hình máy tính hay điện thoại, tin tức toàn cầu được cập nhật từng giây. Thế nhưng những chuyến đi thật sự khiến mình được mở mang tầm mắt với những điều mắt thấy tai nghe. Khi đi du lịch, chúng ta không chỉ được trải nghiệm văn hóa, cảnh quan mà còn quen biết thêm những con người mới.

Lần đầu đi du lịch một mình, thú thật tôi cảm thấy hơi cô đơn, tôi cũng không bắt gặp người Việt nào đi du lịch một mình như mình, phần lớn đi theo gia đình, nhóm bạn hoặc cặp đôi. Nhưng đối với người nước ngoài thì đây là điều bình thường, tôi đã gặp vài người như thế, đến từ Anh, Nhật, Trung Quốc. Họ có bạn bè ở Việt Nam nhưng họ không liên lạc vì không muốn người khác xen vào việc họ tận hưởng chuyến đi.

Du lịch không chỉ để hưởng thụ mà là một cách để học hỏi. Huyền Chip nói, trong 2 năm đi 25 nước khác nhau, những gì cô học được quan trọng không kém những gì học được trong 12 năm trên ghế nhà trường. Huyền đã học về lịch sử, văn hóa, tôn giáo, chính trị, nghệ thuật, công nghệ.

“Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”, càng thấy nhiều thì càng hiểu nhiều, từ đó người ta bớt đi sự phán xét và dễ chấp nhận sự khác biệt hơn. Khi Huyền đi qua lại giữa hai nước Israel và Palestine (vốn là kỳ phùng địch thủ), Huyền đều nhận được cảnh báo của người dân hai nước về những người ở phía bên kia chiến tuyến. Nhưng bằng chính trải nghiệm của mình, Huyền nhận ra ở đâu cũng có người nọ, người kia, ở cả hai nước Huyền đều gặp những người tốt.

Đi để nhận ra nơi mình thật sự thuộc về

 Đi du lịch giúp ta trưởng thành hơn, hiểu bản thân hơn, trở nên độc lập, dễ thích nghi, cởi mở hơn, gặp được những người thú vị. Nếu không đi du lịch thì ngày nào mình cũng ở trong môi trường quen thuộc, gặp những người giống nhau, không có nhiều biến động. Những chuyến đi đặt mình vào những hoàn cảnh khác nhau để thử thách bản thân.

Sau hành trình đi qua 25 nước, sang cả châu Phi, Huyền Chip đã giành được học bổng vào ĐH Stanford ở Mỹ và rất thành công với lĩnh vực máy học và trí truệ nhân tạo. Sau khi tốt nghiệp, cô giảng dạy tại chính ngôi trường mình theo học, từng làm cho nhiều công ty công nghệ lớn trước khi khởi nghiệp. Huyền cũng viết một cuốn sách về ngành học của mình và lọt top bán chạy trên Amazon. Nếu ở Việt Nam, cô vẫn thành công, vẫn là người có ảnh hưởng nhưng chắc chắn tầm ảnh hưởng không thể bằng so với ở Mỹ. Có lẽ sau những chuyến đi, Huyền mới tìm được nơi mình có cảm giác thuộc về.

Còn tôi đi xa vài ngày đã nhớ Hà Nội, cảm thấy những nơi mình đi qua chỉ là để du lịch, trải nghiệm chứ chưa cho mình cảm giác thuộc về. Bảo sao mấy người bạn đam mê xê dịch của tôi, dù đi khắp Đông, Tây, Nam, Bắc, ra cả nước ngoài thì cuối cùng vẫn trở về Hà Nội, vẫn không thể quên hương vị của món ngon Hà Nội. Khi trên chuyến tàu trở về Hà Nội sau một chuyến đi dài, trong đầu tôi cứ vang lên bài hát: “Đi thật xa để trở về. Có một nơi để trở về. Đi, đi để trở về”.

I Am NGA

Thiết kế: I Am NGA