Những ngày cuối tháng 10 này, chị Nông Thị Cảnh lại tất bật, bận rộn thu hoạch nương khoai sọ tím của mình tại huyện Tủa Chùa, Điện Biên. Khoai sọ tím Tủa Chùa vừa bở, vừa thơm vốn là đặc sản nổi tiếng của vùng đất này.

Chị Cảnh cho biết, cứ đến giữa tháng 10, khoai sọ tím sẽ được người dân thu hoạch, đào lên, phủi hết bụi đất, rửa sơ qua rồi phân loại củ theo cân nặng để bán.

Dù đây là món đặc sản nhưng giá lại không quá đắt. Ngay cả khi đã vận chuyển về thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương... giá vẫn chỉ khoảng 20.000 - 35.000 đồng/kg, không đắt hơn là mấy so với giá bán tại TP Điện Biên.

"Khoai sọ tím của Tủa Chùa được xuống giống từ mùa xuân, là khoảng tháng 2, tháng 3. Đến tháng 10, tháng 11 thì có thể thu hoạch. Sau khi thu hoạch xong thì tiếp tục xuống giống vì đây là thời điểm tốt để trồng khoai. Như vậy phải sau 8 - 10 tháng mới thu hoạch được, phải chờ lâu như vậy thì khoai mới đủ tinh bột, đủ bở, đủ to, khi nấu ăn sẽ không bị sượng và rất thơm" - chị Cảnh cho biết.

Giống khoai sọ này rất dễ nhận ra vì có màu tím từ trong ruột. Sau khi gọt bỏ phần vỏ sần sùi ở bên ngoài, phần thịt bên trong sẽ thấy màu tím đậm lốm đốm. Khi nấu lên, màu tím sẽ lan rộng ra trông rất đều màu và đẹp lắm.

"Khoai sọ tím của Tủa Chùa dễ nhận ra lắm, vì củ nào củ nấy to như quả dừa. Củ nhỏ cũng phải nặng 2 lạng, củ to thì 4 - 5 lạng, to nhất có thể lên đến hơn 1kg. Khoai ngon, thơm, bở, dẻo nên nấu canh hay nấu chè đều rất ngon, màu cũng rất đẹp" - chị Cảnh chia sẻ.

Đất huyện Tủa Chùa lành nên cho ra khoa sọ vừa ngon vừa to, sản lượng cao. Cây khoai sọ trong vườn chị Cảnh đều cao quá đầu người, mọc san sát, lá to bản, thân cây có màu tím sậm nên rất dễ nhận ra. 

Vì đây là giống khoai mọc đất núi, hợp thổ nhưỡng, dễ sinh trưởng tự nhiên nên người trồng không dùng đến thuốc trừ sâu hay thuốc trị bệnh. Loại đặc sản rừng này rất an toàn và sạch, vậy nên nhiều chị em ở các thành phố đặt mua về ăn. 

"Chỉ khi nào thấy lá cây khoai héo rũ, phần đất dưới gốc có phần nứt nẻ thì lúc đấy mới có thể thu hoạch khoai sọ. Đào khoai vào thời điểm ấy thì vừa dễ đào, đảm bảo không làm nát củ khoai, mà khoai vừa đúng độ chín, to củ, nhiều tinh bột. Một vườn khoai rộng 1ha có thể thu hoạch được gần 5 tấn khoai sọ" - chị Cảnh cho hay.

Được biết, những ngày gần đây, chị đều bán được khoảng 5 - 10 tạ khoai cho các khách buôn ở các thành phố lớn, thu nhập lên đến hàng chục triệu đồng.

Anh Nguyễn Đức Lộc - một người buôn bán khoai sọ tím cho biết: "Mùa này thời tiết hơi lạnh nên nhiều nhà thích ăn canh khoai, khoai sọ tím nấu lên màu đẹp, ngọt nước, thơm và ngậy. Đang vào mùa nên khoai sọ tím giá không quá cao, chỉ khoảng 35.000 đồng/kg thôi, mua 4kg thì giá 100.000 đồng, tương đối rẻ. Khoai sọ cũng để được khá lâu, chỉ cần cho vào nơi khô ráo, không ẩm ướt là có thể giữ được cả tuần. Vậy nên nhiều người đặt mua 3 - 5kg về ăn dần, thậm chí là cả chục cân để mang đi biếu người thân".

Anh Lộc chia sẻ thêm, vì anh nhập được khoai từ ruộng người nhà nên giá khoai gốc rất rẻ, anh ước tính từ nay đến hết tháng 10 sẽ thu được lãi khoảng trên dưới 20 triệu đồng. Do khoai ngon, giá rẻ, sạch nên hàng cứ nhập bao nhiêu về là hết sạch sau 2 - 3 ngày.

Chị Cẩm Vân (Cầu Giấy, Hà Nội) cho hay, chị đã mua 5kg khoai sọ tím về để thưởng thức. Một phần chị dùng để nấu canh rau củ, làm món khoai kén. Một phần dùng để làm chè cháo, còn một vài củ để dùng cho bữa tiệc nướng lẩu cuối tuần của gia đình.

"Khoai sọ tím Tủa Chùa vốn là đặc sản, củ to, thơm, sạch nên tôi rất yên tâm mua dùng. Vì khoai gọt ra có màu tím sọc bên trong nên rất dễ nhận biết, không lo mua phải hàng giả, hàng Trung Quốc. Hầu như cuối Thu nào tôi cũng làm chè khoai sọ, canh sườn khoai sọ cho gia đình ăn, ai cũng thích món này" - chị Vân chia sẻ.

Lương Chi