Đôi khi không phải cố ý, nhưng những “điểm mù” trong cách tư duy khiến cho mọi thứ quanh bạn dường như đều không suôn sẻ. Hãy thử đổi góc nhìn một chút, đọc thêm một thứ gì mới hay ho, đôi khi bạn sẽ ngẫm ra được gốc rễ của vấn đề.

Cấp độ 1: Mọi thứ xảy đến với tôi

Ở cấp độ này, người ta thường cho rằng mọi sự kiện, cả tốt và xấu, đều là do ngẫu nhiên hoặc do người khác gây ra. Họ liên tục ca thán và cảm thấy bất công khi những điều không may xảy đến với mình. Ví như việc bị mất việc hay bị bệnh, đều khiến họ cảm thấy bực dọc, khó chịu, không hiểu tại sao mọi thứ lại xảy ra với mình như vậy.

Bên cạnh đó,  khi thấy một ai đó đạt được thành tựu, thành công trong công việc, họ sẽ thấy ghen tị ngầm, dù nói ra hay không thì trong lòng đều cho rằng người ta nhờ may mắn, nhờ quan hệ, nhờ có được thứ này thứ kia mới đạt được điều đó. Chứ không công nhận năng lực của người khác.

Người ở cấp độ nhận thức 1, sẽ cho rằng mọi thứ đều do số phận an bài, bản thân họ không có khả năng thay đổi được điều gì cả. Dù là thành công hay thất bại, họ đều cho rằng đó là do môi trường bên ngoài, bản thân hoàn toàn bất lực, mọi quyền kiểm soát đều là ngoại tại.

Cấp độ 2: Mọi thứ xảy đến do tôi 

Ở cấp độ này, con người bắt đầu nhận ra hóa ra không phải mọi thứ đều không thể kiểm soát, như suy nghĩ, như thói quen. Và khi họ nhìn nhận vấn đề ở một góc độ khác, sẽ thay đổi cách nghĩ, dẫn tới thay đổi hành động, kết quả từ đó cũng sẽ khác đi.

Ở cấp độ nhận thức 2, người ta chuyển từ quyền kiểm soát ngoại tại sang quyền kiểm soát nội tại. Họ nhận thức rằng họ chịu trách nhiệm và ảnh hưởng đến những gì xảy ra trong cuộc sống của mình. Do đó họ bắt đầu sống tích cực hơn, rèn luyện những thói quen tốt như tập thể dục, học chăm chỉ hơn, sống nỗ lực hơn, ăn ngủ lành mạnh hơn và dần xoay chuyển thế cục từ bị động sang chủ động hơn trong cuộc sống.

Và như thế, khi thấy người khác thành công hay thất bại, họ cũng có góc nhìn tích cực hơn, hiểu rằng mọi thứ đều do cố gắng mà hình thành, may mắn chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ. Hiểu rằng vấn đề xảy đến là do bản thân, từ đó cũng sẽ không than thân trách phận nữa. Hầu hết mọi người đều đang ở cấp độ nhận thức thứ 2.

Cấp độ 3: Vạn vật luân chuyển qua tôi 

Ở cấp độ nhận thức thứ 3, người ta bắt đầu nhìn nhận mọi thứ trong cuộc sống nhẹ nhàng hơn. Tất cả những sự việc xảy đến đều không khiến họ túng quẫn hay căng thẳng nữa, họ đều an nhiên mà đón nhận.

Khi đó, người ta nhìn đời bằng cái nhìn buông bỏ, vị tha và chấp nhận. Họ không cố gắng thay đổi những thứ xung quanh mình, đón nhận tất cả với một tâm thế điềm nhiên. Họ cũng không cố gắng khẳng định vị trí của mình trong xã hội, trong cuộc đời, mà chỉ ngắm nhìn những thứ tốt đẹp của con người và vạn vật xung quanh, tôn trọng sự vận hành của mọi thứ trên cuộc đời.

Ở cấp độ này, người ta nhìn thấy mọi sự kiện, mọi hiện tượng trong cuộc sống như là một phần của sự liên kết, tương tác với bản thân. Họ cảm nhận rằng mọi thứ xảy ra đều ảnh hưởng đến họ và họ cũng ảnh hưởng đến mọi sự kiện. Khi sóng gió ập đến, người này không trốn tránh hay chống cự, mà sẽ dung hòa cùng con sóng. 

Cấp độ 4: Tôi chính là vạn vật

Cấp độ nhận thức thứ 4 là cấp độ nhận thức cao nhất của một con người. Đó là lý do những thứ sau đây có lẽ sẽ khiến một vài người cảm thấy khó hiểu và thậm chí hoang đường. Vì thế rất ít người đạt được tới cấp độ nhận thức này, có lẽ chỉ có những bậc tu hành giác ngộ mới đạt được.

Ở cấp độ này, người ta có nhận thức cao hơn về hình thức tồn tại và thấy mình không chỉ là một phần của môi trường xung quanh mà mọi thứ xung quanh đều có bản thân mình trong đó. Họ cảm nhận rằng biên giới giữa bản thân và thế giới bên ngoài là mờ nhạt. Ví dụ: Họ có thể trải nghiệm trạng thái thiền định sâu, cảm nhận sự đồng nhất với mọi vật.

Người đạt được đến cấp độ nhận thức 4, sẽ hiểu rằng có một sợi dây năng lượng liên kết vạn vật với nhau, do đó mọi động thái của vật hoặc của người này sẽ tác động đến vật hoặc người khác, dù cho không quen biết, dù cho khoảng cách địa lý, dù cho đó là mối liên hệ giữa một vật và một người. Người bình thường khi nhìn nhận một vật hay một người thường quá tập trung vào những thứ bên ngoài, hình dáng, màu sắc, xấu đẹp để đánh giá mà không để ý rằng tất cả đều vạn vật đều đang cùng hòa vào cùng một vũ trụ, cùng một nguồn năng lượng. Khi nhận ra mình nhỏ bé, là khi bạn đang lớn dần lên.

Nghiêng Nhiên (Tổng hợp/ Theo Mindtools)

Ảnh: Sưu tầm