Không có công thức cụ thể cho việc nuôi dạy những đứa trẻ thành công, tuy nhiên các nhà tâm lý học đã chỉ ra một số yếu tố dự đoán điều đó.  

Phần lớn sự phát triển của một đứa trẻ phụ thuộc vào cha mẹ - có cả bố và mẹ trong cùng một gia đình, trong mối quan hệ yêu thương - dẫn đến thành công trong cuộc sống trưởng thành của trẻ.  

Dưới đây là điểm chung của những cha mẹ đã nuôi dạy con cái thành công:  

1. Để con làm việc vặt  

Lythcott - Haims, cựu trưởng khoa năm nhất của Đại học Stanford và tác giả của cuốn "Cách nuôi dạy người lớn", tin rằng những đứa trẻ lớn lên trong công việc sẽ trở thành những nhân viên cộng tác tốt với đồng nghiệp của mình, chúng biết đồng cảm hơn vì biết trước những gì đang gặp khó khăn và có thể tự mình đảm nhận nhiệm vụ.  

Bằng cách để con làm việc vặt như vứt rác, tự giặt quần áo, chúng sẽ nhận ra mình phải làm công việc của cuộc sống để trở thành một phần của cuộc sống.  

2. Dạy con những kỹ năng xã hội  

Nghiên cứu của Đại học bang Pennsylvania và Đại học Duke trên hơn 700 trẻ em Mỹ từ mầm non đến 25 tuổi đã phát hiện mối liên hệ giữa kỹ năng xã hội được học từ mầm non và sự thành công khi trưởng thành 20 năm sau.  

Nghiên cứu kéo dài 20 năm cho thấy những đứa trẻ có năng lực xã hội, có thể hợp tác với bạn bè mà không cần nhắc nhở, giúp đỡ người khác, hiểu cảm xúc và tự mình giải quyết vấn đề, có nhiều khả năng kiếm được bằng đại học và có công việc ổn định ở tuổi 25 hơn những người có kỹ năng xã hội hạn chế.  

Những người có kỹ năng xã hội hạn chế cũng có nguy cơ cao vướng phải các tệ nạn xã hội.  

Kristin Schubert, giám đốc chương trình tại Quỹ Robert Wood Johnson, nhà tài trợ cho nghiên cứu, cho biết: "Nghiên cứu này cho thấy rằng giúp trẻ em phát triển các kỹ năng xã hội và cảm xúc là một trong những điều quan trọng nhất chúng ta có thể làm để chuẩn bị cho một tương lai tương sáng."  

Ngay từ khi còn nhỏ, những kỹ năng này có thể xác định liệu một đứa trẻ đi học đại học hay ở tù, và liệu chúng có công việc ổn định hay vi phạm pháp luật không.  

3. Đặt kỳ vọng lớn vào trẻ  

Từ dữ liệu khảo sát quốc gia trên 6.600 trẻ em sinh năm 2001 của Đại học California ở Los Angeles, giáo sư Neal Halfon và các cộng sự phát hiện rằng những kỳ vọng mà cha mẹ đặt vào con có tác động lớn đến sự thành công của con.  

Điều này phù hợp với một phát hiện tâm lý khác: Hiệu ứng Pygmalion, nói rằng "những gì một người mong đợi nhiều thì điều đó sẽ thành sự thật."  

Trong trường hợp của những đứa trẻ, chúng sống theo mong đợi của cha mẹ chúng. "Những cha mẹ kỳ vọng con đỗ đại học sẽ cố gắng giúp con đạt mục tiêu trong khả năng của mình" - Giáo sư Halfon cho biết.  

Mặc dù vậy, đừng quá đặt nặng kỳ vọng dẫn đến sự áp đặt lên con trẻ vì vô chung nó sẽ mang lại kết quả ngược lại.  

4. Cha mẹ hòa thuận  

Theo nghiên cứu của Đại học Illinois (Mỹ), những đứa trẻ trong gia đình nhiều mâu thuẫn, dù có ly hôn hay chưa cũng thường không thành công như những đứa trẻ trong gia đình có bố mẹ hòa thuận.  

Giáo sư Robert Hughes, trưởng khoa Phát triển Con người và Cộng đồng thuộc Đại học Illinois cho biết xung đột giữa cha mẹ trước khi ly hôn cũng ảnh hưởng tiêu cực đến con cái, trong khi xung đột sau ly hôn có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hành vi của con cái.  

Một nghiên cứu cho thấy, sau khi ly hôn, nếu người không có quyền nuôi con vẫn thường xuyên liên lạc với đứa trẻ và ít có tranh chấp thì trẻ vẫn phát triển tốt và thành công hơn. Còn những đứa trẻ trong gia đình đơn thân hoặc chưa ly hôn nhưng hay cãi cọ dễ có cảm giác thất lạc, nuối tiếc.  

5. Bố mẹ đạt trình độ học vấn cao  

Nghiên cứu năm 2014 của Đại học Michigan cho thấy những bà mẹ học hết trung học phổ thông hoặc đại học sẽ có nhiều khả năng nuôi con đạt được trình độ tương tự hoặc hơn.  

Theo nghiên cứu 14.000 trẻ vào mẫu giáo vào năm 1998 đến 2007 cho thấy những đứa trẻ sinh ra từ bà mẹ tuổi teen (18 tuổi hoặc nhỏ hơn), khả năng học xong trung học hoặc vào đại học ít hơn so với những đứa trẻ khác.  

Cha mẹ có trình độ học vấn cao sẽ ảnh hưởng đến nguyện vọng của con trẻ, chúng sẽ lấy cha mẹ làm gương để cố gắng.  

6. Dạy con học toán từ sớm  

Phân tích số liệu năm 2007 ở 35.000 trẻ mầm non ở Mỹ , Canada và Anh chỉ ra rằng cho con học toán càng sớm thì càng có nhiều lợi ích.  

Nhà nghiên cứu Đại học Northwestern Greg Duncan chia sẻ trong buổi họp báo: "Việc học toán từ sớm - các con số, thứ tự, các khái niệm toán học cơ bản - là hết sức quan trọng."  

"Rèn luyện kỹ năng toán từ sớm không chỉ phát triển trí thông minh toán học mà còn phát triển kỹ năng đọc hiểu."  

7. Quan tâm tới trẻ nhiều hơn  

Một nghiên cứu năm 2014 trên 243 người sinh trong gia đình nghèo cho thấy sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ với con cái trong 3 năm đầu đời không chỉ giúp trẻ học tập tốt hơn khi nhỏ mà còn tạo dựng quan hệ tốt đẹp với mọi người và đạt trình độ học vấn cao hơn khi đã ngoài 30.  

Các bậc cha mẹ là những người chăm sóc nhạy cảm, "phản ứng với các tín hiệu của con họ một cách kịp thời và phù hợp" và "cung cấp một cơ sở an toàn" cho trẻ khám phá thế giới.  

Đồng tác giả và nhà tâm lý học của Đại học Minnesota, Lee Raby nói trong một cuộc phỏng vấn: "Điều này cho thấy rằng đầu tư vào mối quan hệ cha mẹ và con cái sớm có thể mang lại ảnh hưởng tích cực lâu dài trong suốt cuộc đời của trẻ."  

8. Coi trọng nỗ lực hơn kết quả  

Quan niệm của trẻ về thành công cũng ảnh hưởng đến sự thành đạt sau này.  

Trong nhiều thập kỷ, nhà tâm lý học của Đại học Stanford Carol Dweck đã phát hiện ra rằng trẻ em và người lớn nghĩ về thành công theo hai cách khác nhau.  

Một là "tư duy cố định" cho rằng tính cách, trí thông minh và khả năng sáng tạo là những yếu tố mà chúng ta không thể thay đổi và thành công là sự khẳng định trí thông minh vốn có đó, người có tư duy này sẽ luôn phấn đấu để thành công và tránh thất bại bằng mọi giá để duy trì cảm giác thông minh hoặc có kỹ năng.  

Mặt khác là "tư duy tăng trưởng", phát triển thách thức và coi thất bại không phải là bằng chứng của sự thiếu thông minh. Đó là bàn đạp cho sự phát triển mạnh mẽ khả năng của con người và là bước đệm của thành công.  

Điều cốt lõi là quan điểm của bạn sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến con trẻ. Nếu bạn nói với con rằng chúng đạt điểm cao do chúng thông minh, nó sẽ tạo thành "tư duy cố định". Nếu bạn nói chúng thành công nhờ nỗ lực, bạn đã giúp con xây dựng "tư duy phát triển".  

9. Các mẹ có xu hướng làm việc  

Theo nghiên cứu của Trường Kinh doanh Harvard, có những lợi ích đáng kể cho trẻ em khi mẹ đi làm ở ngoài thay vì ở nhà nội trợ.  

Nghiên cứu cho thấy con gái của các bà mẹ đi làm sẽ học cao hơn, có nhiều khả năng có một công việc trong các vị trí quan trọng và có thu nhập cao hơn 23% so với các bạn cùng lứa được nuôi dưỡng bởi các bà mẹ ở nhà nội trợ.  

Tương tự, con trai của các bà mẹ đi làm cũng có xu hướng tham gia nhiều hơn vào các công việc nhà và chăm sóc em giúp bố mẹ.  

10. Cha mẹ có xu hướng áp dụng kiểm soát hành vi, không kiểm soát tâm lý  

Theo một nghiên cứu của Đại học London, sự kiểm soát tâm lý của cha mẹ đối với con cái đóng một vai trò quan trọng trong sự xây dựng tinh thần tích cực, mạnh mẽ cho con.  

Trẻ em được cha mẹ quan tâm, không kiểm soát tâm lý sẽ hạnh phúc hơn và cảm thấy hài lòng hơn khi trưởng thành.  

Mặt khác, trẻ em có cha mẹ áp dụng kiểm soát tâm lý sẽ có tinh thần tiêu cực đáng kể trong suốt quá trình trưởng thành của chúng.  

Không cho phép trẻ em tự đưa ra quyết định, xâm phạm quyền riêng tư, cấm đoán khiến trẻ bị phụ thuộc hoặc mặc cảm mỗi khi làm những gì mình muốn là tất cả ví dụ về cách cha mẹ kiểm soát tâm lý ở trẻ.  

Trong khi kiểm soát tâm lý là cố gắng kiểm soát trạng thái cảm xúc hoặc niềm tin của trẻ, hãy kiểm soát hành vi bằng cách giới hạn những hành vi có thể gây hại cho trẻ. Ví dụ về kiểm soát hành vi bao gồm: thiết lập giờ giới nghiêm, phân công công việc và mong muốn bài tập về nhà của con sẽ được hoàn thành.  

Theo Nld.com.vn