Thay đổi sinh lý khiến phụ nữ chưa thể thích nghi

Là người có tính ưa sạch sẽ nên khi thấy sự bẩn thỉu khiến chị Nguyễn Thị Minh (38 tuổi, Hoàng Mai, Hà Nội) cảm thấy khó chịu. Người nhà chị Minh cho biết, thời gian gần đây chị Minh có những biểu hiện sợ bẩn thái quá. Khi nhìn thấy vết bẩn là chị la hét sợ hãi và ngay lập tức chạy vào nhà tắm kỳ cọ tắm rửa cả tiếng đồng hồ. Tính tình chị Minh cũng thay đổi dễ nỗi nóng, cáu gắt mọi người kèm theo biểu hiện khó ngủ. Do lo ngại chị Minh gặp phải vấn đề về sức khỏe tâm thần nên gia đình đã đưa đi khám. Chị Minh được kết luận bị trầm cảm ở mức nhẹ do đang phải trải qua giai đoạn tiền mãn kinh.

Cũng rơi vào tình trạng trầm cảm tiền mãn kinh như chị Minh đó là trường hợp của chị Phạm Thúy Lan (37 tuổi). Chị Lan thường xuyên thấy mệt mỏi ngay cả khi không phải làm việc nặng nhọc kèm theo lo âu, mất ngủ triền miên.

Áp lực công việc cộng thêm những thay đổi về sinh lý tự nhiên khiến phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh dễ bị trầm cảm.

Theo TS.BS. Bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, có khoảng 15-25% phụ nữ sẽ bị trầm cảm ở một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Một số khoảng thời gian phụ nữ dễ bị mắc trầm cảm nhất như, trước khi có kinh nguyệt, sau khi sinh con và giai đoạn tiền mãn kinh. Tỷ lệ trầm cảm thường giảm sau khi phụ nữ trải qua giai đoạn mãn kinh.

Ngày nay, với sức ép của công việc, phụ nữ có xu hướng tiền mãn kinh sớm. Có những chị em mới 35-38 tuổi đã có những triệu chứng của tiền mãn kinh. Công việc quá áp lực cộng thêm những rối loạn về cảm xúc của độ tuổi dẫn đến sự thay đổi nhiều về nội tiết tố nữ. Điều này khiến cho phụ nữ tiền mãn kinh có nguy cơ mắc trầm cảm cao.

TS.BS.Trần Thị Hồng Thu cho biết: “Một số nghiên cứu đã chỉ ra giai đoạn tiền mãn kinh phụ nữ bị mắc trầm cảm cao hơn gấp 3 lần so với phụ nữ ở tất cả các lứa tuổi. Ước tính có khoảng 30 – 80% phụ nữ dễ bị trầm cảm trong giai đoạn này. Tuy nhiên cần phân biệt rõ tâm trạng trầm cảm với bệnh lý trầm cảm thực sự. Gọi là bệnh trầm cảm chỉ khi người bệnh có đủ triệu chứng theo tiêu chuẩn phân loại bệnh thuộc chuyên ngành tâm thần học và phải có thời gian kéo dài triệu chứng (ít nhất là 2 tuần)”.

Vì sao phụ nữ tiền mãn kinh dễ bị trầm cảm?

Thay đổi về nội tiết nữ là một trong những yếu tố nguy cơ của trầm cảm. Ở giai đoạn này, nồng độ Estrogen của người phụ nữ suy giảm nghiêm trọng.

“Estrogen tương tác với một phần hoạt động não bộ liên quan đến kiểm soát tâm trạng, điều chỉnh nồng độ endorphin và serotonin. Tiền mãn kinh là thời gian sản sinh estrogen đang dần suy giảm, điều này có thể góp phần gây trầm cảm”, TS.BS.Trần Thị Hồng Thu nói.

Giai đoạn này người phụ nữ sẽ phải đối mặt với hàng loạt các vấn đề sức khỏe khác như: bốc hỏa, rối loạn giấc ngủ, lo âu, khô âm đạo… Đây là lý do khiến cho người phụ nữ dễ rơi vào buồn chán, sợ không giữ được hạnh phúc gia đình. Những hiện tượng này có thể tác động một cách dễ hiểu đến tâm trạng và khả năng cảm nhận hạnh phúc.

TS.BS.Trần Thị Hồng Thu khuyến cáo, thời kỳ mãn kinh có xu hướng trùng lặp với những biến cố trong cuộc sống người phụ nữ chẳng hạn như: cha mẹ già qua đời, bạn hữu qua đời, hoặc con cái ra ở riêng. Những sang chấn tâm lý này có thể góp phần làm tăng nguy cơ trầm cảm.

Trong bài viết tiếp theo, bác sĩ tư vấn những dấu hiệu phát hiện trầm cảm sớm trong thời kỳ tiền mãn kinh.

Ngọc Minh