Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố tỉ lệ sinh mổ ở các nước chỉ khoảng 10-15% trên tổng ca sinh, còn ở Việt Nam vì nhiều lý do khác nhau con số này lên đó 40% (số liệu được thống kê vào tháng 5/2018). Tại một số địa phương, con số này còn lên đến 60%, khiến nhiều chuyên gia lo lắng vì tác động đến sức khỏe lâu dài của mẹ và bé.

Để giúp mẹ hồi phục sức khỏe sau ca sinh mổ, các chuyên gia đã vạch ra một lộ trình hoàn hảo với 7 giai đoạn dưới đây:

1 giờ sau sinh mổ: Nằm yên tĩnh

Giai đoạn này cần nhất là nghỉ ngơi yên tĩnh (Ảnh minh họa)

Sau sinh mổ, mẹ sẽ được chuyển đến khu vực hậu phẫu thuật để theo dõi tình hình sức khỏe: Ổn định huyết áp, nhiệt độ,… Tại thời điểm này, mẹ có thể không cảm thấy đau ở phần dưới do tác dụng của thuốc gây tê hoặc đôi khi có cảm giác run rẩy, choáng váng do morphine gây ra khi đang được truyền sắt tĩnh mạch.

Ngày thứ nhất sau sinh mổ: Đau đớn tăng vọt sau 18 giờ sinh

Thông thường, sau 6 giờ theo dõi, nếu không có biến chứng nào mẹ sẽ được chuyển sang khu vực phục hồi sau sinh. Lúc này các mẹ có thể ăn được đồ lỏng như sinh tố, nước ép,… cho đến khi có chỉ định của bác sĩ được ăn thực phẩm đặc hơn.

Sau khi phẫu thuật, các y tá sẽ xoa bóp cổ tử cung để giúp co bóp và thu nhỏ lại so với kích thước bình thường. Đồng thời, mẹ sẽ được khuyến khích ra khỏi giường, việc làm này giúp tăng tốc độ phục hồi của phần bụng hơn.

Cơn đau có thể tăng vọt sau 18 giờ sau khi mổ (Ảnh minh họa)

18 giờ sau sinh, cơn đau hậu phẫu sẽ tăng vọt, “ đó là khi thuốc giảm đau sử dụng gây tê tủy sống hết tác dụng ” – bác sĩ chuyên khoa nội soi tại bệnh viện San Diego Sean Daneshmand (Mỹ) cho hay.

Ngày thứ hai sau sinh mổ: Mẹ nên tích cực vận động nhẹ

Tùy vào sức khỏe của mỗi người mà ống truyền có thể rút ra sớm hoặc lâu hơn, tức là mẹ có thể xuống giường tập đi bộ hoặc tắm rửa. “ Sau ngày đầu tiên, chúng tôi khuyến khích bạn nên tăng cường hoạt động càng sớm càng tốt, dĩ nhiên sẽ khá đau. Vậy nên hãy hoạt động ở cường độ thoải mái với bản thân ” – Tiến sĩ Aaron B. Caughey, cựu thành viên của Ủy ban bác sĩ sản khoa Hoa Kỳ về Thực hành sản khoa cho biết. Việc hoạt động thể chất giúp lưu thông máu, cải thiện chức năng ruột và giúp mẹ trở lại nhịp sinh học bình thường sớm hơn.

Mẹ có thể xuống giường đi bộ để tăng khả năng phục hồi, chú ý hoạt động vừa sức (Ảnh minh họa)

Sản phụ có thể tắm ngay sau khi sinh mổ để giảm nguy cơ nhiễm trùng, nhưng đừng chà rửa vết thương và làm khô khu vực mổ bằng cách thấm nhẹ hoặc dùng máy sấy thổi. Ngoài ra, mẹ nên đeo băng vệ sinh để đề phòng chảy máu – đây là dịch tiết hoàn toàn bình thường, có tên gọi Lochia, là sự kết hợp của máu, chất nhầy, mô tử cung còn sót lại.

Sau khi ống truyền được rút ra sản phụ cần tiếp tục chú ý, uống thuốc giảm đau nếu cần thiết và bắt đầu ăn được thức ăn bình thường.

Ngày thứ 4 sau sinh mổ: Tránh làm việc nặng, chỉ lên xuống cầu thang khi cần thiết

Sản phụ nên giữ cho vết thương sạch sẽ và không nên tác động vào nó bằng những loại thuốc hay dung dịch vệ sinh. Trong thời gian này, mẹ không nâng đồ nặng hơn trọng lượng của em bé, tránh quan hệ tình dục sớm và thụt rửa cho đến khi cơ thể trở lại bình thường.

Tránh các công việc nặng và chăm sóc vết mổ đúng cách (Ảnh minh họa)

Đại học Sản và Phụ khoa Hoa Kỳ cũng khuyến cáo mẹ không nên đặt bất cứ vật gì vào âm đạo trong vài tuần để ngăn ngừa nhiễm trùng. Trong trường hợp mẹ ở nhà cao tầng, hãy hạn chế tối đa việc đi lên đi xuống.

Tuần thứ 2 sau sinh mổ: Đề phòng biến chứng

Thời gian này mẹ nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra vết mổ xem có bị sưng đỏ hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng hay không? Đặc biệt, hãy tìm đến bệnh viện càng sớm càng tốt nếu mẹ bị sốt trên 37 độ C.

Hãy theo dõi sức khỏe đề phòng biến chứng sau mổ (Ảnh minh họa)

Mẹ nên đặt một miếng giữ nóng hoặc chai nước nóng lên bụng để hỗ trợ phục hồi nhanh chóng, cũng như giảm đau.

Tuần thứ 4 sau sinh mổ: Lắng nghe và thấu hiểu cơ thể mình

Cơ thể cần ít nhất 6 tuần hoặc hơn để trở lại bình thường (Ảnh minh họa)

Đến tuần thứ 4 mẹ có thể di chuyển dễ dàng hơn, đi bộ lâu hơn và giảm dần việc chảy máu. Sản phụ đừng tự ép bản thân mình phải nhanh chóng phục hồi vì mỗi người có cơ địa khác nhau, hãy lắng nghe cơ thể của bản thân, nếu bị đau và mệt mỏi nhớ nghỉ ngơi thật nhiều. Mẹ cũng có thể dùng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.

Tuần thứ 6 sau mổ: Phục hồi hoàn toàn

Tới thời điểm này, dường như mẹ đã bình phục hoàn toàn. Theo bác sĩ Galaa “mẹ càng khỏe mạnh trước khi mổ bao nhiêu thì thời gian bạn phục hồi càng nhanh bấy nhiêu, việc phục hồi từ một ca sinh mổ không biến chứng thường mất khoảng 4-6 tuần”.

Theo Oxii